Nola jakin web orri baten pisua

 Web orriak egiten badituzu kontuan izan behar duzu haien pisua zeren eta horrek markatuko du zenbat denbora ematen duen kargatzen, eta inori ez zaio gustatzen web orri baten karga luze jotzeak.

Badira hainbat tresna pisua jakiteko baina gustatu zaidan bat komentatuko dut: 

https://tools.pingdom.com

Web zerbitzu honetan pisua jakin nahi duzun orriaren URLa eman eta segundo gutxi batzuetan haren pisuaren azterketa ematen dizu: 

Batetik datu orokorrak: errendimendu-gradua, orriaren pisua, kargako denbora eta zenbat eskaera egiten duen.

Eta, ondoren, azterketa xehe bat jakiteko orriaren pisuak zerk eragiten duen: irudiak, scriptak, CSS eta abar eta zein domeinuei dagoen lotuta pisua, esate baterako bideoen ostatua.

Zure orriaren pisua arintzeko neurriak hartu ondoren: irudiak kendu edo txikiagotu, scripten ordez estekak jarri... azterketa berriro pasa eta ikus dezakezu neurrien emaitza.

Node.js Praktika onak

Ane eta Joxefe Diaz de Tuestak Node.js webgintzarako programazio ingurunearen Praktika Onak gida euskaratu dute.

 

Hona lokalizazioaren berri eta Praktika Onak gida.

Eskerrik asko.

H5P baliabide eta jarduerak Moodle plataforman

Oker ez banago Moodle 3.1 bertsioan gehitu zuten H5P jarduera interaktiboak

egiteko aukera.

H5P eduki aberastuak, ariketak eta haien arteko konbinazioa sartzeko aukera ematen duen plugin edi osagarri bat da. WordPress, Drupal eta Tiki Wikirako ere eskuragarri dago.

Ezaugarriak
Software librea da, moldagarria (responsive) da -pantailaren tamainara egokitzen da- eta, bere izenak adierazten duen bezala, HTML5 edukiak produzitzen ditu.
Duela gutxi arte eduki aberastuak eta interaktibo gehienak Adobe Flash teknologiaren bidez egiten ziren web orrien formatu estandarra den HTML ez zelako gai multimediak eta interakzioak kudeatzeko. Egun ordea, HTLM5 bertsio berria gai da eduki aberastuak eta interaktiboak erreproduzitzeko. H5Pren funtzioa da erabiltzaile arruntari HTLM5 edukiak garatzea HTLM5 ezagutu gabe era erraz eta intuitibo batean.


Ariketa motak
Une honetan 41 eduki aberastu, interaktiboak, jolasak eta ariketak eskaintzen ditu.

Eduki aberastuak (irudi eta audio interaktiboak)

• Accordion (indize tolesgarria eta zabalgarria)
• Agamotto (gradualki aldatzen den irudia)
• Audio (audio fitxategiak entzuteko interfazea)
• Chart (grafikoak egiteko)
• Collage (irudi konposizioa). Bakarrik Moodle Boost-en.
• Iframe Embedder (kapsulak sartzeko erreminta)
• Image juxtaposition (irudi bilakaera)
• Image Slider (diaporama)
• Timeline (denbora lerroak egiteko)

Ariketa produktu sortzaileak

• Audio Recorder (audio grabagailua, ahozko erantzunak-lanak grabatu eta bidaltzeko)
• Documetation tool (dokumentazio sortzailea)
• Essay (entsaioa, hitzen kontagailua)

Ariketa ez kalifikagarriak

• Dialog Cards (buelta ematen duten fitxak)
• Guess and Answer (erakutsi irudiaren gaineko galderaren erantzuna)
• Image Hotsposts (leku beroak dituzten irudi interaktiboak)

Ariketa zuzenean kalifikagarriak

• Arithmetic Quiz (batuketak, kenketa, biderketak eta zatiketak)
• Course presentation (galdetegiak gehitzen ahal zaizkion aurkezpena)
• Drag and Drop (arrastatu eta jaregin irudira irudiak edo testuak)
• Drag the words (arrastatu eta jaregin testura testuak)
• Fill in the Blanks (hutsuneak bete)
• Find Multiple Hotspots (bilatu irudian leku bero interaktiboak)
• Find the hotspot (bilatu leku beroa irudian)
• Flashcards (txarteleko irudia asmatu)
• Galdetegiak:
•  Multiple choice Quiz (erantzun anitzeko galdera)
•  Personality Quiz (galdera sekuentzia irudiekin)
•  Questionnaire (galdera sekuentzia irudirik gabe)
•  Quiz (Question Set) (galdera sekuentzia arrunta eta irudiekin)
•  Single Choice Set (erantzun zuzen bakarreko galdera)
•  True/False Question (egia/gezurra galdera)
• Image paring (parekatu irudiak)
• Image sequencing (ordenatu irudiak)
• Image Slide (diaporama)
• Interactive video (video-quiz, bideo galdetegia)
• Mark the words (nabarmendu baldintza bat betetzen duten hitzak)
• Memory game (bikote-mikote jolasa). Bakarrik Moodle Boost-en.
• Speak the words (ahoz erantzuteko galdera)
• Speak the words set (ahoz erantzutek galdera sorta)
• Summary (bukaerako galdetegia, laburpen bat sortzen du)

Ariketa bateriak sortzeko ariketak

• Column
• Interactive book
  

Erabilera
Lehenik eta behin azaltzea H5P sortu, editatu, partekatu... daitekeela Moodletik bertatik edo h5p.org webgunetik non goian aipatu ditudan ariketa guzti horien tutorialak eta deskarga daitezkeen adibide-ariketak dauden.

Sortu
Jarduerak sortu daitezke Moodlen euskarazko interfazearekin (Gehitu jarduera edo baliabidea >  H5P jarduera interaktiboa) Moodlen bertan erabiltzeko, edo h5p.org web orrian, ingelesez, jarduerak Moodlen ezezik beste web orrietan erabiltzeko (blogetan, Sites-etan eta bestelako web orrietan). Era berean ikasleek eduki aberastuak sortzeko h5p.org web orrian egin behar dute Moodlen ez dutelako edizio eskumenik.
Partekatu
Sortutako eduki eta jarduerak partekatzen ahal dira html kapsula moduan (kopiatu eta itsatsi) edo h5p formatuko fitxategi moduan (deskargatu eta kargatu).
Deskargatu, berrerabili, bir-editatu
Era berean besteren eduki aberats zein ariketak deskargatu eta gure ikastaro eta web orrietan erabili eta edita ditzakegu -duten lizentziak galarazten ez badu behintzat-.



H5P erabiltzearen garrantzia

• Eduki aberastuak hala nola denbora-lerroak, bideo-galdetegiak, irudi interaktiboa... beste zenbati web bidezko zerbitzuetan ere sortu daitezke. H5P hainbat abantaila interesgarri ditu: batetik zerbitzu guzti horiek toki bakar batean biltzen ditu, biltzen duen tokia Moodle bera da kanpotik esteka edo Scorm bidez ekarri gabe eta edukiak gure -eta gure ikastetxeko- Moodlen geratzen dira eta horrek bermatzen du beti erabili ahal izango dugula doan eta propaganda erakutsi gabe - Educaplayn gertatzen den bezala-.
• Eduki aberastuek aukera ematen dute Moodleren itxura soila eta serioari bizigarri pixka bat emateko.

• Ariketen kasuan H5P eskaintzen ditu Moodlek berak eskaintzen ez dituen ariketa mota batzuk, hala nola bideo-galdetegiak, bikote-mikote... eta beste batzuk (galdetegiak, arrastatu eta jaregin...) Moodlek modu efizienteagoan ematen baditu ere H5P era sinpleago eta erakargarriagoan ematen ditu, batez ere Lehen Hezkuntzari begira.

• Ikasleek produktu digitalak sortzeko aukera ematen du, hala nola denbora-lerroak, diaporamak, irudi interaktiboak... Hori egitek modurik egokiena da, nire ustez, irakasleak testu bidalketa erako zeregin moduan eskatzea eta ikasleek h5p.org web orrian -behin erregistratu ondoren- egitea eta esteka moduan bidaltzea.

Hurrengo mezuan Image Slide edo diaporama erako eduki aberastua jarriko dut, datorren udaberriaren iragarle.

Bloga: nola jarri bi irudi altura berean

Aurreko mezua egiteko aztertu nuen nola jarri Blogerren edo beste blogean  irudi bat baino gehiago altuera berean eta hona hemen modu erraz bat.

1- Erantsi blogari altuera berean paratu nahi dituzun irudiak,

2- Html editorera pasa eta irudiak ipini nahi duzun tokian testu hau itsatsi:

<center>
<table><tbody>
<tr><td>1-1 irudia
</td><td>1-2 irudia
</td></tr>
</tbody></table>
</center>

3- Bukatzeko ebaki lehenengo irudiaren kapsula, itxura hau duena
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5gTnTCpyn6HxVZFlboW0Kf7Ur_aw6Dz6o2afpR8HegBHzzSsLObJZ-mGXZ6a3wE5_yNySDs765GrIWXRLuIBDm6MBuVKmuu8bHycIAT1aobDeWa1w9fitr6q2MmIeQGzu-NRw5IzqRCU/s1600/cenodar-zorin-ezarpenak.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5gTnTCpyn6HxVZFlboW0Kf7Ur_aw6Dz6o2afpR8HegBHzzSsLObJZ-mGXZ6a3wE5_yNySDs765GrIWXRLuIBDm6MBuVKmuu8bHycIAT1aobDeWa1w9fitr6q2MmIeQGzu-NRw5IzqRCU/s1600/cenodar-zorin-ezarpenak.png" height="186" width="640" /></a></div> 
eta itsatsi 1-1 irudiaren ordez. Bigarren kapsula 1-2 irudia-ren ordez jarri.


Kontuan izan:

• Taula erdian gabe ezkerrean lerrokatuta nahi baduzu aski duzu hasiera eta bukaerako <center> etiketa kendu.
• Bi iruditarako sistemak hiru edo gehiagorako ere balio du eredua segituz.Era berean errenkada gehiago jar daitezke tr blokea errepikatuta.

WebGL Water: 3D mugimenduan nabigatzailean

WebGL Water web orrien garapenean eta grafikoetan aditua den Evan Wallace-ren proiektua da eta WebGL-ren gaitasuna erakusten digu.
WebGL (Web Graphics Library) interneteko nabigatzaileetan hiru dimentsiotako grafikoak errendatu edo prozesatzeko erabiltzen den  javascript API bat da.

WebGL-ren erakustaldi honekin disfrutatzeko txartel-grafiko potente samar bat eduki behar duzu kontrolatzaile berriak dituena eta Chromium-Chrome edo Firefox nabigatzailea.  Hala bada irudian klik egitean irekitzen den web-orrian uraren simulazio harrigarria ikusiko duzu erreflexio eta errefrakzio efektuekin eta itzal ezin errealagoekin.

Zer egin daiteke:
uraren gainazalean klikatu edo saguarekin marraztu.
piszinan klik egin eta arrastatzen baduzu kuboa posizioz aldatuko da.
pilota ere mugi dezakezu, uretatik atera eta G klikatuta askatu eta erortzen utzi.
Espazio-barra klikatuta mugimendu oro gelditzen da.
L klikatuta argiaren norabidea alda daiteke.

Merezi du pantaila osoan ikustea (F11)
Martxan jartzeko klikatu irudian.

Zure ekipoan ez badabil bideo honetan ikus dezakezu aukerak. Arazoa nabigatzailea baldin bada Firefox hemendik deskarga eta instala dezakezu.

.eus domeinua onartu dute

Lan bikaina PuntuEus Elkartearena.
Zorionak.

Loretan

http://loretan.weebly.com/  web orria loreen izenak haren kolorearen arabera kontsultatzeko balio du. Euskal Herriko ipar-isurialdeko hainbat basa-lore ageri dira bere herri-izena edota izan zientifikoarekin.
Sailkapenean lore zuriak, horiak, gorria, urdina eta berdeak ageri dira.

Ordenagailuko interfazea

Lore batean klik eginda tamaina handiagoan ikus daiteke eta segidan ikus daitezke kolore bereko loreak.

Web-orriari itxura aldatu diot loreak argiago ikusteko eta smarthphonetan kontsultak errazago eta argiago ikusteko.

Lore zurien pantaila:

Smartphone-interfazea

Loretan tituluaren ezkerreko menu-ikonoan klikatuta menua zabaltzen da:

Lore batean klikatuta berau maximizatu egiten da eta hatza ezker-eskuin mugituta beste loreak ikus daitezke.

Mendian zabiltzala lore baten izena jakin nahi baduzu hau aukera interesgarria da.
Web-orri hau egiteko http://www.weebly.com zerbitzua erabili dut, era erraza eta aukera handikoa web-orriak diseinatu eta ostatua emateko.

Nola ikusi eta konbertitu webp formatoa duten irudiak Ubuntun

Webp Google-ek garatu eta 2010ean aurkeztu zuen irudi formatua da. Google-n asmoa formatu ireki hau irudien  formatu estandar bihurtzea zen, gaur egun lortu ez duena.

Webp (web picture) formatu hau librea da eta VP8 formatuan oinarritzen da. VP8 webm (web movie) formatua duten bideoek erabiltzen dute. Mezu honetan komentatu nuen bezala konpresio handia egiten duen codec-a da.

Egiten duen konpresioa kolore erreala erabiltzen du eta, jpeg formatuaren antzera, kalitate galera txikia sortzen du eta lortzen duen konpresio ratioa jpeg-ena baino askoz handiagoa da (ofizialki %25-35 handiagoa). Hona hemen argazki bera hiru formatutan:

Horretaz gain webp formatuak gardentasuna edo alfa kanala onartzen du, jpeg formatuak egiten ez duena. Animazioa ere onartzen omen du.

Web-orrietan erabiltzeko oso formatu interesgarria den arren (web orri baten pisuaren erdia baino gehiago irudiak izaten dira) Firefoxek ez du formatu natiboa onartzen -: irudiak ikusten dira baina gorde nahi badugu jpeg formatuan eskaintzen ditu. Soilik Chrome-Chromium eta Opera onartzen dute formatua.

Horretaz gain Gnome-ren ohiko irudi-ikustaileek ezin dute oraindik irudi hauek erreproduzitu. Zein aplikazio erabil dezakegu irudi hauek ikusteko eta formatu honetara edo honetatik bihurtzeko? Gthumb, argazkiekin gehienetan egiten diren edizio txikiak egiteko erabiltzen den aplikazio interesgarria. Web-orririk edo blogarik editatzen baduzu eta orriak arindu nahi badituzu edo webp irudirik izan eta ezin baduzu ikusi hona hemen nola instala daiteke Gthumb-en 3.1.2 bertsioa (une honetan bertsiorik berriena eta webp onartzen duen lehenengoa): terminalean urrenez urren agindu hauek exekuta itzazu:

sudo add-apt-repository ppa:webupd8team/gthumb sudo apt-get update sudo apt-get install gthumb

Behin instalatuta bihurtu nahi duzun irudian eskuin klik egin eta ireki honekin > Gthumb irudi ikustailea egin. Behi ireki duenean tresna barrako Tresnak klikatu eta Bihurtu formatua hauta:

Bestetik irudiak ikusteko asoziatuko ditugu Gthumb-era. Horretarako webp formatua duen irudi baten gainean eskuin klik egin eta Propietateak ataleko Ireki honekin fitxa ireki, Gthumb hauta eta Ezarri lehenetsi gisa.

Nola jarri testu-leiho bat blogean

Blogean testua leiho baten barrenean jartzeko hiru aukera topatu ditut. Hiruretan agertzen da modelo bat eta HTML edizio moduan itsatsi behar den kode puska. Hemen jartzen da testuaren ordez paratu behar duzu zurea.


Leiho sinplea zuria desplazamendu barrarik gabe eta ezarpenak aldatzeko aukerarik gabe.  Eskuineko beheko izkinan agertzen den kontrolarekin molda daiteke kutxaren luze-zabalera.

 Hemen jartzen da testua

HTML edizioan jarri:

<textarea>Hemen jartzen da testua</textarea>

Leiho gardena desplazamendu barra horizontala eta bertikala. Leihoaren luze-zabalera pixeletan zehatz daiteke.

Hemen jartzen da testua

HTML edizioan jarri:

<div align="center"><div id="preview" style="border-bottom: #000 2px solid; border-left: #000 1px solid; border-right: #000 1px solid; border-top: #000 1px solid; height: 150px; overflow: scroll; padding-bottom: 2px; padding-left: 2px; padding-right: 0px; padding-top: 1px; text-align: left; width: 180px; word-spacing: 1px;">Hemen jartzen da testua </div></div>

Leiho gardena titulurekin eta korritze-barra bertikalarekin. Parametro asko alda daitezke.

TITULUA:

Hemen jartzen da testua.
Testua ez bada sartzen definitutako luzeran automatikoki agertuko da desplazamendu barra bertikala.

HTML edizioan jarri:

<div style="background-color: #xxxx; border-radius: 30px; border: 1px solid #000000; font-size: 13px; height: 100px; line-height: 1,5; overflow: auto; padding: 9px 9px 9px; text-align: justify; width: 600px;">
<center>
<div style="color: #xxxx; font-family: xxx; font-size: 30px; font-weight: bold; letter-spacing: -3px; text-shadow: 0px 0px 10px #6D8AA1;">
TITULUA:</div>
</center>
<div style="padding: 10px;">
<br />
Hemen jartzen da testua.<br />
Testua ez bada sartzen definitutako luzeran automatikoki agertuko da desplazamendu barra bertikala.</div>
</div>

Nola jarri zure Jclic-jarduera bat web orrian edo blogean

Jclic Javan oinarritzen den eskolako ariketen sortzaile-ikustaile bat da. Haren bidez sor daitezke hainbat ariketa mota: kontzeptuak edo kontzeptuak eta irudiak lotzeko, puzzlea, bikote-mikoteak, testuak bete, zuzendu edo osatzekoak, letra-sopak, gurutzegramak eta abar. Sortzeaz gain, jakina, beste batzuk sortutakoak erabil daitezke; horretarako ZonaClic eta zehatzago haren jarduera-bilatzailea erabil dezakegu.

Baina demagun jarduera bat sortu eta zure web edo blogean argitaratu nahi duzula. Horretarako Jclic instalatu beharko duzu. Ubuntu edo Debian jatorriko edozein sistemarako deb-instalatzailea ireki behar duzu eta Jclic Author erabil dezakezu jarduera prestatzeko -tutorial asko dago sarean-.

Demagun proiektua bukatu duzula. Berau argitaratzeko web-orria sortu behar duzu. Horretarako Jclic Author aplikazioaren menuan egin behar duzu Tresnak > Sortu web-orria eta bertan berak proposatzen duen index izena mantendu edo alda dezakezu eta pantaila osorako edo neurri zehatz batzuk jartzen ahal dizkiozu. Horrekin web-orria ikus daiteke eta eskolako sarera kopia daiteke -bere karpeta eta ondoko fitxategiekin batera-.

Baina interneten jartzeko, zer egin behar dugu?
Lehenengo aukera da Jclic-era bidaltzea bere datu-basean sar dezaten.
Bigarren aukera gu geuk argitaratzea web edo blog batean. Horretarako web eta proiektua internetera igo behar dugu hodeiko ostatu zerbitzu baten bidez; antza denez honetarako emaitza onak ematen dituen bakarra Dropbox da. Beraz, proiektua -zip- eta web-orria -html- dituen karpeta Droboxen Public karpetara kopiatuko dugu. Ondoren html fitxategian eskuin klik egin eta Dropbox > Copy Public Link egingo dugu.


Ondoren web-orrira joango gara eta iframe hau txertatuko dugu htlm editorean:

<iframe src="https://dl.dropbox.com/etaabar.htm" width=700 height=700 frameborder='0'></iframe>

non https://dl.dropbox.com/etaabar.htm-ren ordez zuk kopiatutako linka itsatsi behar duzu. Zabalera eta altuera -width eta height- pixeletan neurtzen da eta zure blog edo web orriaren neurritara egoki ditzakezu (pantailako neurketak egiteko Screen Ruler tresna interesgarria da).

Hona nire kasuan nola geratu den loreen izenak ikasteko jarduera http://loretan.weebly.com web-orrian.

Badirudi prozedura hauxe bera erabili daitekeela Hot Potatoes-en bidez sortutako jarduerekin.

slatebox.com, buru mapak online

Buru-mapen eta kontzeptu-mapen gaia behin baino gehiagotan azaldu da blog honetan. Hainbat aplikazio aipatu ditut orain baino lehen: Xmind, Freemind, VUE...  denak offline, hau da, instalatzeko programak. Gaurkoan buru mapak online, alegia web baten bidez egiteko tresna aipatu nahi dut: slatebox.com.

Oso tresna erraza eta bisuala. Erregistratu behar da eta bertan gorde dezakegu gure eskemak.

Kontzeptuetan editatu daiteke forma eta kolorea, testua, fondoko irudia eta estekak. Irudiak berak dituen base handi batetik hautatu edo url bidez jar daitezke.
Eskematik arin nabiga daiteke herrestan eramaten eta zooma du tamaina moldatzeko.

Egindako eskema kapsulatu daiteke web orri batean eransteko edo irudi bezala gorde daiteke.

Web orriak egiteko eta ebaluatzeko hainbat irizpide

Ikasleei gai bat gai bat garatzeko eskatzen diegunean gehien bat paper euskarrian pentsatzen dugu. Aukera bezala web euskarria dugu gaur egun informazioa eskuratzeko ohiturei lotuagoa eta ikasleengan kapazitate berriak lantzeko parada ematen duena.
Webguneak egiteko bi era nagusi daude: offline editoreak (Kompozer, Frontpage...) eta online editoreak (Weebly, Google Sites, Moodle...).
Edozein dela egiteko erabiltzen dugun modua web orriak diseinatzeko eta osatzeko garaian ikasleek irizpide batzuk kontuan izan behar dituzte eta irizpideen bilduma hau oinarri moduan erabil daiteke:

BALIAGARRITASUNA

• Web orriaren helburuak zehatzak eta ondo definituak egon behar dute.
• Balizko erabiltzaileen helburuak eta beharrak kontuan eduki behar dira.
• Web orriak argi erakutsi behar du eskaintzen dituen edukiak eta zerbitzuak.
• URLa egokia, argia eta gogoratzeko erraza behar du. 
• Edukiak ez dira sobera luzeak izan behar. Dokumentazio osagarria pdf formatuan jar daiteke erabiltzaileak, nahi izanez gero, deskargatzeko eta irakurri edo inprimatzeko.
• FAQ edo ohiko galderen atala egotea komenigarria izan daiteke.
• Eragiketa konplexuak badaude (formulario betetzeak esate baterako) laguntza argia eduki behar dute.

ERABILERRAZTASUNA

• Eduki zabalak badira menua bidez antolatuko dira. Ez da komeni gai ezberdinak web orri berean jartzea.
• Menua argia, antolatua eta ordenatua izango da.  Antolaketan honako irizpideak erabili daitezke: atazei zuzendua, alfanumerikoa, geografikoa, kronologikoa...Menua ez da luzeegia izan behar; elementu asko baditu era hierarkikoan antolatuko dugu.
• Edukien eta menuetan erredundantzia ekidin behar da. Edukiak ez dira errepikatu behar atal ezberdinetan eta toki batera iristeko aukera ez dira anitzegiak izan behar.
• Edukiak zabaltzeko estekak erabiltzen ahal ditugu. Esteken helburua garbia izan behar du (ez erabili egin klik hemen tankerakoak). Edozein modutan kontuan izan kanpora bidaltzen duten estekan klikatuz gero  erabiltzailea agian ez da webgunera bueltatuko.
• Orri umezurtzak -edukirik ez dutenak- ekidin behar dira.
• Orriaren edukia zabala bada barne bilatzaile bat edukitzea komeni da.

IDENTIFIKAZIOA

• Web orria eskaintzen duen enpresa, erakundea edo ikaslea argi ageri behar da orri guztietan.
• Enpresa, erakunde edo elkarteen kasuan logotipoa edo leloak (slogan) erabilgarriak izan daitezke.
• Enpresa edo web arduradunaren kontaktua ageri behar da edo berarekin kontaktuan jartzeko modua.

DISEINUA, ESTETIKA, MAKETAZIOA, ITXURA

• Koloreek, irudiek, letra-motek, estetika zaintzeaz gain, bat egin behar dute orriaren ezaugarriekin, erabiltzaile-motarekin eta eskaintzen dituen zerbitzu motekin.
• Era berean diseinua eta aipatutako elementuak uniformeak eta koherenteak izan behar dute. Orriak web-gunean integratu behar dira eta orriaren itxurak lagundu behar du web-gunea identifikatzen. Letra estilo pare bat baino gehiago erabiltzea saiestu behar dugu.
• Interfazea garbia, gehiegizko kargarik ez du eduki behar. Zuriuneek edo marrek orriaren elementuak eta paragrafoak bereizi behar dituzte.
• Web orriaren edukia handia ez bada orrialdearen luzera ez da pantaila baino luzeagoa izan behar korritzea erabili behar ez izateko. Edukia handia bada berau zatikatu eta hainbat orritan banatzea planteatuko dugu.
• Efektu tipografikoak (buletak, azpimarrak, letra lodia, lerrokatzeak) erabili behar dira, neurriz, testua erraz irakurtzeko.
• Kontrastea egon behar du atzeko fondoa eta letraren kolorearen artean. Kolore nekagarriak ekidin behar da. Atzeko plano moduan tono ez berdinak dituen irudi bat erabiltzeak letren kontrastea oztopatzen du.
• Orria, ahal den neurrian, arina izan behar du, nabigatzaile guztietan ikusi behar da ongi eta pluginen beharra saiestu behar dugu.

HIZKUNTZA

• Hizkuntza anitzetan ikusteko aukera baloratzeko kontua da.
• Erabiltzen den hizkuntza erabiltzaile-motari egokitu behar da.
• Testuak oro har laburrak eta argiak izan behar dute.
• Paragrafoen egitura zaindu behar da: ideia bat paragrafo bat, paragrafo bat ideia bat.
• Ortografia errebisatu behar da.

MULTIMEDIA

• Irudiek, animazioek, bideoek, audioek... informazioa baliagarria eman dezakete. Hala ez balitz bere erabilera birplanteatu beharko genuke, beste gauzen artean orriaren pisua nabarmen handitzen dutelako.
• Irudien egokitasunaz gain haien bereizmena, handitzeko aukera, epigrafeak baloratu behar dira.
• Ikonoak eta irudi-metaforak erabiltzen badugu argiak izan behar dute eta alt etiketak -sagua gainean jartzean azalpena agertzea- komeni da.
• Testuen kasuan bezala elementu multimediak webgunearen egilearenak izan behar dute edo lizentzia librea izan behar dute (ikusi Creative Commons ohikoenak).

INFORMAZIO EGUNERATUA

• Web orrian azaltzen den informazioa eguneratua egon behar du.
• Web guneak albisteak, aldaketen eta aktibitateen berri ematea estimatzen da eta erabiltzaileak sarri sartzea lortzen da.
• Albisteetara harpidetu edo sindikatzeko aukera (RSS, Atom, Facebook, Twitter...) interesgarriak izan daitezke.

 

EBALUATU ETA GERO EZABATU 
Ariketa moduan egindako web orriak, salbuespenak salbuespen, ez dugu sarean jarriko edo, jartzen badugu, ebaluatu ondoren ezabatuko ditugu. Sitesen kasuan pribatu moduan ezar daiteke eta irakaslearekin partekatu. Weeblyren kasuan automatikoki gordetzen da argitaratu beharrik gabe.

Irizpideak egokiak iruditzen bazaizkizu eta web-guneak kalifikatu behar baduzu agian kalifikazio-txantiloia baliagarria izango zaizu.

Bideotik animaziora

Linuxen bada era erraz bat bideotik gif animatura pasatzeko. Zertarako? batez ere web orri batean edo aurkezpen batean bideo edo bideo zati bat irudi animatu bezala ikusi ahal izateko etengabeko sekuentzian eta flash player edo bestelako erreproduzigailurik gabe.

Bideo batetik abiatuta sortutako gif animatua

Nola egiten da?
Lehenik eta behin terminaletik kontrolatzen den Mplayer aplikazioa behar dugu. Ubuntu software biltegitik instalatuko dugu edo terminaletik:

sudo apt-get install mplayer

Behin instalatuta konbertsioari ekingo diogu agindu honen bidez (kopiatu eta termalean itsatsi saguaren gurpilean klikatuta):

mplayer BIDEOA -ss HASIERA -endpos BUKAERA -vo gif89a:fps=FOTOGRAMAK:output=IRTEERA -vf scale=ZABALERA:ALTUERA -nosound

Non:
BIDEOA konbertitu nahi dugun bideo fitxategia da.
HASIERA zein segundotik konbertitu nahi dugu:  mm:ss
BUKAERA zein segundo arte konbertitu nahi dugu  mm:ss
FOTOGRAMAK animazioak segundoko izango dituen irudiak. Gif animatuetan lau aski izan daiteke.
IRTEERA helburu-fitxategiaren izena. Deus jartzen ez baduzu zure karpeta nagusian out.giff izenarekin agertuko da.
ZABALERA eta ALTUERA animazioaren neurriak pixeletan.

Terminala erabili gabe posible da python-en egindako GUI edo komandoarentzako interfaze grafikoa jaitsi eta modu grafikoan egitea prozesua.

 Video2gif izena du eta klik eginez deskarga dezakezu euskaraz edo ingelesez. Nahi duzun karpetan gorde, bi klik egin erauzi edo deskonprimitzeko eta klik bikoitza eginez martxan jarriko da. Aplikazioa ixteak adierazten du prozesua bukatu dela. Emaitza jatorrizko bideoa dagoen karpetan agertuko da. Komeni da izena aldatu .gif luzapena jartzeko, izan ere emaitza gif animatu bat da eta Windowsen ikusi ahal izateko gif luzapena eduki behar du.

Onartzen dituen bideo-formatoak: asf, avi, bfi, caf, flv, mkv, webm, mpeg, mpg, ogg, ogv eta mp4.

Oharra
Interfaze grafikoan neurriak jartzea ez du merezi ez baitu aldatzen, bai ordea terminaleko aginduarekin.


Informazio-iturria: el atareado

Zenbat pixel? Zer kolorekoak? Screen Ruler eta Gcolor2

Kaptura Byzazn aplikazioarekin egina.

Linuxen bi tresna txiki aurkeztu nahi dizut.

Screen Ruler

Nola neurtu pantailako objetu baten luze-zabalera pixeletan.Aplikazio honek leiho, zutabe, ikono, irudi edo ordenagailuko pantaila beraren  neurria hartzen lagunduko dizun erregela da. Eskuineko izkinan hobespenak aldatzeko botoia duzu; bertan klika eginez erregela zutitu edo etzan, eta neurria pixeletatik, zentimetro, hazbete, pika, puntu edo ehunekora pasatzeko aukera duzu.

Instalatzeko Ubunturen software-biltegitik egin dezakezu edo terminalean hau exekutatuz:

sudo apt-get install screenruler

Gcolor2

Aplikazio honen bidez pantailako edozein pixelaren koloreari buruzko informazioa ematen dizu, besteak beste kolorearen osagaiak RGB -gorri, berde, urdin- sisteman eta kolorearen izena (sistema hamaseitarrekoa). Irudi bat editatzen ari bazara eta pantailako edozein pixelaren kolorea erabili nahi baduzu egin klik aukeragailuan -picker- eta hauta ezazu gogoko pixela, kopia ezazu kolorearen izena -color name- eta itsatsi koloreztatzeko tresnan. Programa batzuk badute (Gimp, Pinta..) beste batzuk ordea ez (Inkscape, Libreoffice Draw...).

Instalatzeko Ubunturen software-biltegitik egin dezakezu edo terminalean hau exekutatuz:

sudo apt-get install gcolor2

Eskerrak garatzaileei: Ian  Mcintosh eta Justin Spadea.

Box.net nola enkapsulatu zure dokumentuak web edo blog batean

Box.net fitxategiak interneten -lainoan- gordetzeko doako zerbitzua da.

Fitxategiak gordetzeko erregistratu behar da. 5 GBeko edukiera du. Bertan karpetak eta azpikarpetak sor ditzakegu. Bertan gordetako fitxategiak hainbatekin partekatu edo publiko ere egin ditzakegu. Fitxategien gehienezko tamaina 25 MBekoa da eta hilabeteko banda zabalera 10 GBekoa. Baldintza horiek hobe daitezke ordainpeko Premium aukera kontratatuz gero.

Hemen ikusten da nola lor daiteken fitxategi baten kaptsula.

Publiko moduan jarritako fitxategiei estekak zein kapsulak jartzen badiegu web edo blog batean hauek ikusi eta jaitsi ahal dira erregistratu beharrik gabe.

Aspalditik erabiltzen nuen Box.net fitxategiak partekatzeko baina orain arte ez naiz konturatu kapsulak -embeded- egin zitekeenik. Dokumentu bat kapsulatzea ematen du aukera web baten barruan ikusi ahal izateko. Box.net orritik pdf eta Libreoffice-n odf fitxategiak kaptsula daitezke.
Kontua da moskeatuta nengoela Scrib.com zerbitzuarekin zeren eta propaganda pila bat jartzen dute dokumentuaren inguruan eta orrien artean, dokumentua jaisteko erregistratu behar da eta erregistratzeko Facebooken kontua ireki behar da. Jo ta pasa.

Scribd.com ostatuko fitxategi bat jaisteko Facebook-en alta eman behar da.

Hau dela eta erabaki dut Scribd-i agur esatea, hor ditudan dokumentuak ateratzea eta blog honetan jartzea Box.net eskaintzen duen zerbitzuari esker. Datozen egunetan sarrera moduan agertuko dira Scribden nituen dokumentu batzuk.

Luberri beste hizkuntzetan

Sustatun irakurri dut Googlek web orriak itzultzeko gadgeta  jarri duela eskuragai web editoreentzako.  Kutxatxo bat sortzen du eta bertan aukera daiteke zein hizkuntzara itzuli web orria edo bloga.

Eskuin zutabean jarri dut. Egia esateko itzulpenak hain dira "bitxiak" laguntzarako baino barre egiteko balio dutela -eta hori zerbitzua betatik alphara pasa dutela-. Tira, besterik ez bada testuak gehituta itzulpenen kalitatea hobetu dezaten.

Luistxo Fernandez software libre eta enpresaz

Luistxo Fernandez CodeSyntax enpresako partaideak elkarrizketa batean jardun du software libre eta enpresaz, beti bezain argigarri eta etxeko. Bereziki interesgarria iruditu zait software librearen erabilerak nola indartu dezake enpresaren erantzukizun soziala. Aspaldi ez nuen termino hori entzuten, ez behintzat Aurrezki Kutxaren kutsurik gabe.



Elkarrizketa Zortzigarren Lurraldea proiekturako egin dute  eta blogean edukien kontzeptu mapa eta guzti ikus daiteke.

html5ean saltoka

Flash-ek ematen dituen posibilitate guztiak berdintzeko asko falta bazaio ere html5, oraingoan javascript-ekin batera, web orriei inolako pluginen beharrik gabe gaitasun interesgarriak ematen dizkie.

Ikus dezagun adibide bat: PurpleFloydek diseinatu duen Fred Jones in Adventureland jolasa. Jolasean hasteko egin klik irudian. Norabidea ezker eta eskuineko geziekin kontrolatzen da, jausiak gorako geziarekin.

Blog mezu batean nola txertatu testu lehio bat

Blog batean edo bestelako web batean testu leiho bat txertatu nahi baduzu html editorean honako hau txertatuz egin dezakezu:

txikiagotextarea rows="2" cols="60"handiagoHemen leiho barreneko testua.txikiago/textareahandiago
non
txikiago = < eta
handiago = >

rows atalean lerro kopurua jarriko dugu
cols atalaean leihoaren zabalera karakteretan neurturik

Etiketa honen aukera gehiago ezagutu nahi baduzu w3schools.com orrian dituzu.

Viking GPS manuala

Lehengo batean Viking GPS aplikazioaren ezaugarri nagusiak komentatu nituen.

Badirudi software librearen katalogoan GPS ibilbideak ikusteko eta editatzeko aplikazioen artean hoberenetarikoa dela. Bere erabilera ez da oso konplikatua baina ez da egunero erabiltzen ditugun aplikazio horietarikoa eta erabili behar nuen aldiro ez nuen gogoratzen nola egiten ziren gauzak. Hori dela eta erabilpena dokumentatzea otu zait. Manual txiki bat egin dut wiki formatuarekin. Batetik errez edita daitekeelako eta bestetik publikoa jarri dut nahi duenak editore lanak egin ditzan, zuzenketak eginez edo materiala osatuz. Editatzen animatzen dena nahikoa du wikiaren ezkerreko panelean "elkartu zaitez wiki honetan" klikatzea eta Wikispacen erregistratzea.  Hona manualaren lotura:

http://viking-euskaraz.wikispaces.com/