Linux, inprimatzeko baimenak

 Luberri sistema eta GNU/Linux gehienetan inprimaketak kudeatzen dituen zerbitzua CUPS aplikazioak ematen du. Aplikazio honek eta Linuxen kernelak azken urteetan asko aurreratu dute eta orain ordenagailuak detektatzen dituzte automatikoki lokalki lokalki lotuta dituzten inprimagailuak eta sareko asko. Zoragarria da sareko administratzaileentzat baina batzuetan arazoren bat sortzen du, esate baterako ikasleei inprimagailuak ere agertzen zaizkie, eta askotan ez da komeni.

Nola galarazi ikasleei instalatuta dagoen inprimagailu bat erabiltzea?

Administratzaile gisa ireki Sistemaren ezarpenak > Hardware > Inprimagailuak eta ikasleei galarazi nahi duzun inprimagailu(et)an eskuin klik egin > Propietateak > Erabilera kontrola.

Hor bi aukera dugu: baimentzea batzuei edo galaraztea guztiei bat edo batzuk salbuetsita. Oro har, gehienetan interesgarriena izango da debekatzea guztiei irakasleei izan ezik. 

Dena den sistema horrekin beste hainbat aukera ere badira.

Nola instalatu Systemback 1.9.4 Debian 10, Ubuntu 20.04 eta Linux Mint 20an

Systemback GNU/Linuxen sistemaren babeskopiak eta instala daitekezkeen irudiak egiteko aplikazioa da. Une honetan Franco Codini arduratzen da haren mantenuz.

Debian 10 eta Ubuntu 20.04n instalatzeko segitu hurrengo urratsak:

Deskargatu Sourceforce-tik

Ireki artxibo-kudeatzailea konpresorearekin dagoen karpetatik:

tar xvf systemback-install_pack-1.9.4.tar.gz

Sartu erauzitako systemback-install_pack-1.9.4 karpetan eta eman instal.sh fitxategiari exekutatzeko baimena

chmod +x install.sh

eta exekuta ezazu

sudo ./install.sh

Instalazioan Ubuntu Mate-n eta Linux Mint-en aukeratu bigarren aukera, Ubuntu 20.04. Bi distribuzio horietan USBarekin abiatzean "(initramfs) /cow format specified as aufs and no support found” edo "(initramfs) /cow format specified as 'overlay' and no support found" erroreak ez gertatzeko urrats hauek gehitu behar dira:

sudo apt-get install unionfs-fuse

sudo apt-get install live-boot
sudo apt-get remove casper

eta berrabiarazi:

sudo reboot

Ubuntu 20.04 etxeko ordenagailulan: lehen inpresioa eta nire konfigurazioa

Instalatu dut Ubuntu 20.04 LTS edo iraupen luzeko bertsioa, izenez Focal

Fossa eta nahi dut zuekin lehenengo inpresioak eta itxura aldetik nola konfiguratu dut zuekin partekatu.





Instalazioaz

• Lehenik eta behin seguritate kopia egin dut bada ezpada ere (Back in Time).
• Instalazioan atzeman dudan berritasun bakarra da hasieran sistemak USB live-aren integritatea konprobatzen duela (saltatu daiteke Ctrl+C) eginez. Lehenengo saioan esan nion instalazioan eguneratzeko eta begiratzeko kontrolatzaile pribatiboak eta ataskatu zitzaidan. Kanpora eta berriz hasi nintzen opzio horiek desmarkatuta eta ondo. Instalatu ondoren:

sudo apt get update
sudo apt get upgrade
sudo apt install ubuntu-restricted-extras

• Instalazioa automatikoa egin beharrean nik markatutako partizio parametroekin egiteko esan nion. 124GBeko SSD diskoa eta disko gogor bat daukat. Disko gogorrean /home mantendu dut (formateatu gabe datuak eta ezarpenak ez galtzeko) eta SSDan boot-efi, swapp eta / ezarri ditut.

• Berrabiarazi ondoren, ezarpenetan sortu ditut etxekoen erabiltzaileak lehendik zituzten izen berdinekin. Sortzeko ordena azken instalazioaren berdinarekin asmatzen baduzu ez dago arazorik baina ordena desberdina bada erabiltzailean sortzen dira baina sartzean arazoak gertatzen dira fitxategien jabetza ez dagokielako. Erraz konpontzen da. Administratzailearen rolarekin arazoak dituzten erabiltzaileentzat terminalean agindu hau emango dugu:

sudo chown -R erabiltzaile-izena  /home/bere-karpetaren-izena/

Horrekin erabiltzaileari bere karpeta, eta haren barneko karpeta eta fitxategien jabetza emango diogu.

Ad. sudo chown -R maite /home/maite/

Lehen inpresioa:

• Abio denbora polita: minutu erdi erabiltzaileen zerrenda agertu arte eta 4 segundo erabiltzailearen saioa hasteko (Intel Corei i3/ 4GB REM eta SSD).
• Instalatu berria RAM erabilera 900MBeko da. Horretan lan handia egin dute Gnome eta Canonicalekoek zeren eta 18.04an sistemak 1,5GB RAM jaten zituen.
• Ambiance gaia gustukoa nuen eta Yaru berria ere ederra eta definizio argikoa da.
• Aplikazioak azkar irekitzen dira eta orain arte funtzionamendua blokeo eta akats gabea izan da. Errore mezua agertzen da noizbait baina erraz ken daiteke.

Nire gustuko pertsonalizazioa:

Gnome klasikoaren zalea naiz baina ematen dit Flashback museorako geratzen ari dela eta, ikusita RAM kontsumoa murriztu dutela aukera bat emango diot Gnome-Shellari itxura tuneatuta.
Hau dena gustu kontu eta erabilera kontua da, noski.

Ez ditut maite pantaila zuri zuriak, batez ere gauez, horregatik ezarri dut:

• Yaru iluna: Yaru da Ubunturen gai lehenetsia bertsio honetan eta ezarpenetan hiru aukera nagusi ematen ditu: argia, estandarra eta iluna. Nik iluna hautatu dut. Proban dudan programa guztiekin ondo ikusten da Zim Wikia salbu (konponbidea du).

• Era berean begiak gutxiago nekatzeko eta loa ez eragozteko f.lux instalatu dut.

sudo apt install fluxgui

Aplikazio honek gauez tonu gorrixka jartzen dio pantailari. Abiatzean konfiguratu behar dugu zehazteko gutxi gora behera gure kokapena -jakin dezan noiz ilundu eta argitzen duen- eta saioarekin batera abiatzeko -autostart-.

• Panelari buelta pare bat eman diot praktiko izan dadin eta pantaila gutxi okupatzeko eta, proba batzuk egin ondoren, Gnome-Shellen lau hedapen instalatu ditut: Aplikazioen menua, Lekuak -places-, Dash to panel, eta appindicators. Lehenengo biek panelaren eskuinean jartzen dute Aplikazioak eta Lekuak, hirugarrenak panelean jartzen ditu gogoko eta martxan dauden aplikazioak eta laugarrenak sistemaren erretiluko aplikazioen ikonoak.

Horiek instalatzeko:

        sudo apt install gnome-shell-extensions

sudo apt install gnome-shell-extension-dash-to-panel

        sudo apt install gnome-tweak-tool

Orain berrabiarazi behar da ordenagailua eta ireki Hedapenak edo Dohikuntzetako menuko Hedapenak.

Azpiko irudian ikusten denez, aktibatuko dugu Applications menu (Aplikazioak),
Places (Lekuak), Ubuntu app indicators eta Dash to panel. Azken hau engrananean klikatuta ondoren azalduko dudan bezala konfiguratzen ahal dugu.

Nik horrelako zerbait nahi nuen:



Horretarako Dash-to-panel-en konfigurazioan zehaztuko dugu

a- kokapena (position):  goian (top) eta erdiratua eskuin eta ezkerreko elementuen artean (center, floating between left and rigth elements)

b- estiloa (style): ikonoen tamaina 36 pixel inguru, eta panel beltza gardena %40 opakutasunarekin.

Panel honen bidez beheko panelik ez dugu behar, martxan dauden aplikazioak ikusiko ditugu laranjaz azpimarratuta eta aurre-bistaratzearekin eta gainean eskuin klik eginda finkatzen ahal ditugu atrakean.

Bide batek Doikuntzetan, Leihoen titulu-barrak atalean leihoen kontrolak ezkerrean jarri ditut.

Aplikazioak ditugu panelean baina zeintzuk ageri, zeintzuk ez eta zein ordenean kudeatzeko tresnarik ez (Aplikazioak elementuaren gainean eskuin klik eginda ez da aplikazioen kudeatzailea irekitzen). Hori konpontzeko Alacarte aplikazioa instalatu dut:

sudo apt install alacarte


Oinarrizkoak bukatzeko, hodeiarekiko sinkronizazioa aktibatu dut. Sinkronizazio hori egin daiteke Ezarpenak > Lineako kontuak bidez baina nire hodeia Nextcloud-en dagoenez, sinkronizazioa automatizatzeko, instalatu dut  Nextcloud bezeroa

sudo apt install nextcloud-desktop

Konfiguratu zerbitzariarekin eta ezarri abiatzeko sistemarekin batera.


Konklusioa:
Sistema sendoa, arina, azkarra, egonkorra, ederra eta erabilgarria denaren sentsazioarekin geratu naiz.
Ekainean Linux Mint LTS bertsioa atera behar du eta probatu nahi dut baina ematen dit, ahal badut, hurrengo Luberri sistema honen antza izango duela.

Linux: Ktouch mekanografia ikasteko aplikazioa

Mekanografia ikastea inbertsio txiki bat da, ordu batzuetako inbertsio bat etekin handia ematen duena: denbora laster berreskuratuko duzu eta, batez ere, erosotasunean izango dugu irabazia: idaztea plazer bat izango da eta ez buru eta begi ariketa nekagarria.

Linuxen mekanografia ikasteko aplikaziorik hoberena, nire ustez, Ktouch da: Interfazea euskaraz eta argia, pantailako laguntza, mailaz automatikoki pasatzeko aukera, estatistikak...

 

Instalazioa egiteko Ubuntun software-biltegitik egin dezakezu edo terminalean ondokoa itsatsi eta exekutatuta:

sudo apt install ktouch

Behin instalatuta abiatzeko Aplikazioak > Hezkuntza atalera joko dugu Ktouch abiatzeko. Abiatu eta izena eskatuko digu, izan ere, saio berdina pertsona batzuk erabiltzen badute horrela identifikatuko du erabiltzailea eta dagokion ikasgaian hasiko da.

Ondoren ikasgaien hizkuntza zehaztuko dugu. Lehenengo ikasgaiak berdinak izaten dira baina hitzak agertzen direnean euskal hitzak agertuko dira.

Hurrengo urratsa izango da ezarpenak konfiguratzea.

Ondoko irudian agertzen da nik nola konfiguratu dudan trebakuntza. Hemen bakoitzak bere gustura. Nik desaktibatzen ditut estatistikak arreta desbideratu eta kontzentratzeko oztopatzen dutelako. Lerro bukaeretan Sartu tekla errealitatean hori erabili behar dugulako. Eta, bukatzeko maila gainditzeko gutxieneko abiadura eta zehaztasuna irudian agertzen diren zenbakietara jaisten ditut programak proposatzen dituenekin ez dagoela modurik ikasgaietan aurrera egiteko.

38 maila ditu ikastaroak. Lehenengo 15etan letrak lantzen dira eta gainerakoetan karaktere grafikoak eta zenbakiak abestirekin tartekatzen dira ikasketa gozatu eta hatzak arintzeko.

Eta ariketekin hasten garenean honelako pantaila agertuko da:

Animatzen bazara mekanografia egiten hona aholku batzuk:

• Hasi eta buka egin behar da, beraz, hauta ezazu garai egokia hasteko kontuan izanda egunean ordu erdi egiten baduzu hiru edo lau aste inguru beharko duzula. 

•  Kontzentrazio handia behar da eta teklatua ez begiratzeko determinazioa. Hautatu une egokiak eta aritzeko eta ezin baduzu begirada kontrolatu estali dezakezu teklak gometsen bidez, ahal dela kolorezkoak markatzeko hatz bakoitzari zein tekla esparru dagokio.

• Atseden bat edo bi egitea komeni da eta horietan eskuak, besoak eta sorbalda luzatzeko ariketak egin. 

• Akatsik ez egiteak du garrantzia, ez pikatzeko abiadura. Ktouch-ekin bukatu ondoren idatzi ahalik eta gehien: mezuak lagunei, txateatu, ... ikasitakoa finkatzeko.

Animo.


(Ktouch-en gaineko mezua 2010ean idatzi nuen eta 10 urteren ondoren berridatzi dut. Klasiko bat da.)

Nola konpondu PCIe Bus error=Corrected

Hainbat ordenagailuetan Linux-ekin abiatzean errore bat ematen du,  PCIe Bus error severity=Corrected han zuzen,k eta errorearen erregistroan ataskatzen da azpiko pantaila erakutsiz. Gainera erroreak etengabe sortzen ditu erregistroak eta hauek root partizioa betetzen dute. Hori gertatzen da ere instalatzeko USBan, beraz, aurrena bertan konpondu behar da errorea eta ondoren instalatu berri den ordenagailuan.

Errore hori gertatzen da hainbat eramangarritan:

• Asus R514U
• HP Pavilion 360 converter 
  

 

abioan eta itzaltzean agertzen den pantaila

Hemen deskribatuko du urratsez urrats nola lortu dut Ubuntu instalatzea eta errorea sistematik kentzea. 

 
1- Instalazio USBa prestatu sartu eta ordenagailua piztu.

2- Abioaren ordena aldatzeko sakatu F2.  BIOSean gaudela F8 sakatu eta aukeratu zure instalazio USBa.

F10 sakatu eta segituan agertuko da Grub menua.

3- Denbora galdu gabe E sakatuko dugu Grubaren konfigurazioa aldatzeko.
Agertzen den pantailan linux jartzen duen lerroraino joan

eta quiet splash ondoan pci=noaer idatziko dugu (teklatua ingelesezko ezarpenekin dagoenez "=" ikurra egiteko 0tik eskuinera dagoen harridura ikurrarekin egingo dugu). Ondoren F10 sakatu eta Ubuntu abiatuko da.

4- Instalazioa egingo dugu beste edozein ordenagailuan egiten dugun moduan.

5- Instalazio berrian USB liven genuen arazo berdina izango dugu, beraz, Grub-menua agertzen denean 3. puntua errepikatu behar dugu, hau da, E sakatuta grub-aren konfigurazioa aldatu. F10 sakatu onartzeko eta ordenagailua abiatuko da.

6- Behin ordenagailua martxan dugula Grub-aren konfigurazio fitxategia aldatuko dugu horretarako terminala ireki eta

sudo gedit /etc/default/grub

(beste Ubuntu bada gedit edo eraren ordez pluma, xed edo beste editore bat jarri).

Ireki den fitxategian,
GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT="quiet splash"
lerroan gehitu pci=noaer. Horrela geratuko da
GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT="quiet splash pci=noaer"

Gorde eta itxi fitxategia. Ondoren terminalean:

sudo update-grub

eta berrabiarazi ordenagailua.

Errorea konpondua behar du. 

 

5. puntua aplikatu aurretik sistema probatu baduzu eta erroreen pantaila agertu bada gerta daiteke errorearen erregistroak dagoeneko root partizioa bete izana. Sistemaren monitorean > Sistemaren-fitxategiak ikus dezakezu / partizioak zenbat okupatzen duen. 10GB baino gehiago betetzen badu komeni zaizu erregistroen fitxategi batzuk hustea. Ikusteko zein duen tamaina erraldoia terminalean egin:

ls -s -S /var/log/

eta husteko fitxategi erraldoiak, kasuan kasu,

sudo > /var/log/syslog
sudo > /var/log/kern.log

Oharra:
Eguneraketaren bat egitean Grub-a eguneratuko balitz galdetuko luke Grub-aren konfigurazioa mantentzea edo aldatzea. Kasu honetan erantzun beharko genuke uneko konfigurazioa mantentzeko pci=noaer ez galtzeko. Deskuiduz berrituko bazen 6. puntua errepikatu beharko genuke.

Xournal++ bideo-tutorialak, bideo-konferentziak eta PDFak editatzeko aplikazioa

Xournal++  C++ eta GTK3 bidez idatzitako irudiak editatzeko aplikazio libre eta multiplataforma (GNU/Linux, Windows, MacOS). Xournal zaharra baino dezente hobeto funtzionatzen du.

Irekitzen dugunean antzinako koaderno baten itxura duen interfaze bat ikusiko dugu. Baina horrek ez gaitu tronpatu behar. Xournal++ ikasleentzat baino irakasleentzako tresna da.

Zein dira, nire ustez, bere funtzionalitate nagusiak:

• Bideo-tutorialak eta bideo-eskolak ematea.
• PDF dokumentuen gaineko edizioa, batez ere argazki motako PDFen kasuan (EAEko Hezkuntzak hainbeste maite dituenak).

Erabilera desberdinak direnez, bakoitzak bere aldetik komentatuko dut.

Lehenengo kasuan Xounal++ erabili daiteke arbela zuri moduan haren gainean idazteko arkatzez edo forma geometrikoen bidez. Erabilera hau, nire ustean, bereziki interesgarria da matematika, fisika, kimika teknologia arloetan non aritmetika, formulak, grafikoen zirriborroak... asko erabiltzen diren.





Orri zuria gehien bat bideo-tutorialak edo ikasleekin bideo-konferentziak egiteko erabiliko dugu. Bideo-tutorialak egiteko aplikazioak eta bideo-konferentzia gehienek ez dute arbelik baina pantaila erakusteko edo partekatzeko aukera ematen dute. Offline aplikazioa denez online arbelek baino azkarrago eta arazo gutxiago emango digu.

Horretarako aplikazioak hainbat atzeko plano ditu: zuri hutsa, lerroduna, karratuduna, sareta, pentagrama...

eta hainbat tresna: arkatza, ezabagailua, nabarmengailua, irudiak eta testua txertatzeko tresnak.

Tex notazioa (Tex aplikazio bat instalatzea eskatzen du) erabili daiteke formulak idazteko (Ikus Tex notazioa Wikipedian).

Horrelakoetan ondo etortzen da tableta grafikoa arkatza saguaren bidez baino hobeto mugitzen baitu (animazioa sagua erabiliz egin du, bistan da).

Bigarren funtzionalitate da orri zuria editatu beharrean irudi bat edo PDF baten gainean editatzea.


Irudi baten gainean editatzeko orri zurian irudia txertatuko dugu eta PDF baten gainean editatzeko egingo dugu: Fitxategia > PDF oharpena eta PDF fitxategia kargatuko dugu, haren gainean nabarmentzeak, oharrak eta abar egin eta gero oharrak dituen PDFa esportatuko dugu. Hau bereziki praktikoa da argazki moduko PDFetan.

Txertatutako irudi baten gaineko edizioa

Irudi motako PDF baten gaineko edizioa

 

Instalazioa

Azaleko deskripzio honek interesa ireki badizu kontuan izan GNU/Linux, Windows eta Mac bertsioak daudela eta aplikazioaren Github-orrian azaltzen da nola instalatu edo deskargatu.

1.1 bertsioa euskaraz dago baina aurrekoa instalatu baduzu  bada jar dezakezu euskaraz jar dezakezu xournalpp.mo fitxategia deskargatuta eta, Linuxen, fitxategia dagoen karpetan terminalean hau jarrita:

sudo cp xournalpp.mo /usr/share/locale/eu/LC_MESSAGES



Oharrak:

• Multiclass monitor interaktiboarekin erabili nahi badugu ezarpenetan parametro bat aldatu behar dugu ondo funtzionatzeko. Editatu > Hobespenak > Sarreren sistema eta bertan Touch Devide detektatzen du eta proposatzen du ukipen-pantaila moduan erabiltzea eta aukeratu behar da sagua moduan.

Bestetik kontuan izan behar dugu Multiclassen Xournal++eko azpi-menuek ez dutela funtzionatzen ukitzean. Sagua erabili behar dugu.

Mezu honetan aplikazioaren itxuraren gaineko iradokizun batzuk, batez ere interfaze iluna erabiltzen duzuenontzat.

• 2020ko apirilaren 20tik euskaraz dago Librezale elkarteari esker.

Beste aplikazio interesgarriak GNU/Linuxerako

Tux Paint marraztuz ondo pasatzeko aplikazioa

Tux Paint software librearen aplikazio klasiko bat da. Umeek marrazki arruntak egiteko aukeraz gain marrazketa tresna magikoak, eta zigilu bidez animaliak eta ehunka objektu itsasten ahal dituzte.

Aplikazioa euskaraz dago.

Instalazioa:

Ubuntu eta deribatuetan terminala ireki (Ctrl+Alt+t) eta agindu hau itsatsi:

sudo apt-install tuxpaint

Linuxeko beste distribuzioetarako Windows, Mac zein Android mugikor edo tabletan instalatzeko begiratu deskarga orrian.

Pantaila osoa moduan ikusteko konfigurazio aplikazioa ireki behar da

sudo tuxpaint-config

 eta Video fitxan pantaila osoa markatuko dugu.

Heimer, kontzeptu-mapak egiteko aplikazioa

Kontzeptu mapa edo mapa mentala gai baten inguruko termino nagusiak lotzen dituen diagrama da. Diagrama hauetan kutxatiletan daude kontzeptuak eta haien arteko erlazioa gezien bidez irudikatzen dira. Gezi hauetan erlazioaren testua jar daiteke. Hierarkia ez da izaten oso zorrotza baina normalean kontzeptu nagusia erdian kokatzen da eta adarren bidez zabaltzen dira gainerako kontzeptuak.

Heimer aplikazioa librea da, C++ eta Qt bidez egina, eta Linux eta Windowserako bertsioak ditu. Aplikazioaren web orria Githuben dago.

Bere ezaugarri nagusiak dira arintasuna eta erabiltzeko erraztasuna. Ez dauka formatu aukera handirik, ezin dira irudiak edo estekak txertatu... baina ez dira beharrezkoak izaten kontzeptu mapetan. Aukera gehiago ditu CmapTools aplikazioak baina astunagoa eta erabiltzeko konplexuagoa da.

Sortutako mapak gordetzeaz gain png formatura esportatu daitezke, atzeko plano koloreduna edo gardenarekin eta nahi dugun tamainakoa.

Hau izan daiteke mezu honen kontzeptu mapa:

Instalatzeko web orriaren Releases orrira joango gara, behar dugun instalazio fitxategia deskargatu: exe Windows-erako eta deb Ubuntu eta deribatuetarako eta klik bikoitza eginda instalatuko da aplikazioa.

Kontzeptu mapak diseinatzea ez da gauza erraza, kontzeptuak hautatu, haien arteko harreman analizatu eta era argian antolatzeak entrenamendua eskatzen duen ataza da. Zirriborrotik abiatuta Heimer aplikazioaren bidez txukun jartzea, ordea, oso erraza da.

Testu batetik abiatuta horrelako eskema egiteak asko laguntzen du testuaren edukia analizatzen eta ezagutza bihurtzen.

Nola entzun mikrofonoa bozgorailuetatik Ubuntun

Demagun prestatu behar duzula gela bat hitzaldi baterako eta soinu sistema

bakarrik dagoela konektatuta ordenagailuarekin.

Nahi baduzu bozgorailuetatik entzun mikrofonoa eta ordenagailuko soinua hau egin dezakezu:


Administratzaile kontuarekin ireki terminala (Ctrl+Alt+t) eta Pavucontrol instalatzeko:

sudo aptinstall pavucontrol

Mikrofonoa aktibatzeko:

pactl load-module module-loopback latency_msec=1

eta desaktibatzeko

pactl unload-module module-loopback

Proba egin aurretik bolumen jaitsi eta gero bolumenaren kontrolarekin probatu irteera eta mikroaren bolumen egokiak.

Luberri_18.04.8_64bit.iso bertsioa prest deskargatzeko

Hezkuntzarako bereziki bideratutako Luberri sistemak bertsio berria kaleratu du: 18.04.8 hain zuzen ere.

Deskarga, instalazio jarraibideak eta bertsioaren berritasunak alboko paneleko Luberri instalatu estekan daude.

Labur, Ubuntun oinarritutako sistema honek zeukan bi aplikazio pribatiboak: Master PDF Editor eta Google Earth bertsio berrian kanpoan geratu dira. Lehenengoaren tokia, pdf fitxategietan oharrak eta bestelako edizioak egiteko Okular aplikazioak hartu du (oharrak eta berriztapenak Okularren) eta bigarrenak online bidez erabili daiteke Firefox-en bertan helbide honetan: https://www.google.com/earth/.

Beste ordezkapen bat ere egon da: pantaila kapturak egiteko Flameshot aplikazioak utzi gaitu eta Ksnip programak hartu du bere tokia, izan ere, arinagoa eta edizio aukera zabalagoak ditu (informazio gehiago).

Horretaz gain marrazketarekin lotutako beste bi aplikazio berri ditu Luberrik, biak libre eta euskaldun: txikientzako Tuxpaint eta bigarren hezkuntzarako LibreCAD. Azken hau 2Dko marrazketa teknikorako, 3Drako FreeCad-ek segitzen du.

Horretaz gain aipatu daiteke LibreOffice-k 6.0.3 bertsiotik 6.3.4 bertsiora jauzi eginda beste formatuekiko bateragarritasuna hobetu du. Bai kernela zein aplikazio askok bertsio berritu dira.

Bukatzeko Eskola 2.0ko 32 biteko ordenagailu zaharrek (zuri-berde eta beltza-berdeak) ere bertsio berria dute: luberri_16.04.11_32bit.iso.

Nola konektatu Luberri bat Multiclass monitore interaktiboan

(2020/2/4ean eguneratua)
 

Luberri duen ordenagailu bat Multiclass monitore interaktibo batean konektatzeko behar dugu:

• VGA + audio edo HDMI kable bat
• B motako USB kable bat (inprimagailu lokalak konektatzeko erabiltzen direnetako bat).

VGA eta HDMI sarrera bakoitzak bere bikotea den USB touch sarrera bat du. Kutxakoak parekatuta daude. Aldatuz gero probatu behar dugu zein den parekatzea.
Ubuntu 14.04rako kontrolatzaile bat instalatu behar da baina 16.04tik aurrera   ez da kontrolatzailerik instalatu behar. Badirudi Linuxen kernelean integratu dutela.

Oharrak:

• Open Sankore arbel aplikazioan ukimena ez du funtzionatzen, bai ordea bere ondorengoa den OpenBoard-en.
• Luberriren ohiko interfazea den Gnome Flashback-Metacityn menuak bai baina hainbat azpimenuk ez dio erantzuten ukimenari. Hori dela eta gomendatzen dut monitore hauetan Ubunturen ohiko interfazea den Gnome Shell erabiltzea. Interfaze honetan monitoreak hobe erantzuten du. Horretarako saioa hasteko pantailan izenaren ondoan dagoen Gnomeren ikurrean saguarekin (pantaila horretan touchpad-ak ez dabil ongi) klika eta aukeran dauden hiru interfazeen artean Ubuntu aukeratzea. Erabiltzaile guztiek hori egin behar ez izateko administratzaileak Lightdm-ren ezarpenak alda dezake terminalean hau idatzi:

sudo gedit /usr/share/lightdm/lightdm.conf.d/50-ubuntu.conf

Eta irekitzen den fitxategian user-session=gnome-flashback-metacity jartzen duen tokian user-session=ubuntu jarri eta gorde.

• Ubuntu Shell interfazeari Luberri klasikoaren itxura eman nahi badiozu mezu honen jarraibideak segi. Instalazioak behin bakarrik egin behar dira baina erabiltzaile bakoitzak bere ezarpenak moldatu behar ditu.

Oharra: edozein interfazean dela LibreOfficeren menuak bai baina azpimenuek ez diote ukimenari erantzuten (Promethean arbeletan gauza bera gertatzen da).

Irungo Berritzegunean egindako instalazioa:

Jarri dugun ordenagailua Hidetec bat txartel grafika duena HDMIz konektatuta zeren eta HPak VGA bidez ez zuen ematen monitoreak duen 1920x1080 bereizmena.

Konektatzeko kable bat eraman dugu eta konektatu dugu bai ordenagailua bai monitorea kablez. Horretarako 1000Mbps-ko Tp-link switch bat jarri dugu.

Bukatzeko ukimen pantaila izan arren idazteko pantailako teklatua ez da erosoa eta, bestela ere, atzamarrez erabiltzeak, niri bederen pantailaren gertutasunagatik, zorabio pixka bat ematen dit. Horregatik haririk gabeko teklatua eta sagua jarri diot baztertuta genuen atril batean.

Promethean arbelako kontrolatzaileak Ubuntu 18.04rako

Ekaina aldean Promethean enpresak arbelen Ubuntu 18.04rako  kontrolatzaileak, ActivDriver, eskuragarri jarri ditu. Bere web orrian bi modu deskribatzen ditu instalatzeko: terminalaren bidez eta Synaptic-en bidez. Nik terminalaren (Ctrl+Alt+T) bidezkoa  euskaratu dut:

Administratzaile bezala:
Editatu sources.list fitxategia:
sudo gedit /etc/apt/sources.list
Gedit-en ordez Xed, Nano edo bestelako testu editorea erabiltzen ahal duzu. Dokumentuaren bukaeran gehitu bere PPAren lerroa:
deb http://activsoftware.co.uk/linux/repos/driver/ubuntu bionic oss non-oss
Deskargatu autentifikazio gakoa:
cd Deskargak && wget http://activsoftware.co.uk/linux/repos/driver/PrometheanLtd.asc
Gehitu autentifikazio gakoa:
sudo apt-key add PrometheanLtd.asc
Eguneratu errepositorioak:
sudo apt update
Instalatu ActivDriver paketea:
sudo apt install activtools
Eskatzen badizu menpekotasunak instalatzeko erantzun baietz (B).

Berrabiarazi ordenagailua eta -azpiko oharrak kontuan hartuta- arbela aktiboa egongo da eta sistemaren erretiluan ActivDriveren ikonoa agertuko da

eta bertan ikusi ahal izango dugu kontrolatzailearen bertsioa, detektatutako arbela eta egin ahal izango duzu 9 puntuko kalibrazioa.

Oharrak:

• Zerbitzu teknikoaren arabera Promethean-ek GNU/Linuxerako prestatu du kontrolatzailea Ubuntu 18.04rako eta, zehazki, bere lehenetsitako mahaigaina den Gnome Shell-erako. Horrek esan nahi du Ubunturen beste "koloreetan" agian ez duela ongi funtzionatuko. Hain zuzen ere, Luberrik erabiltzen duen Gnome Flashback-en azpi-menuek ez dute funtzionatzen. Beraz, nire gomendioa da arbeletan Ubuntu arruntaren mahaigaina erabiltzea. Horretarako, Luberrin, erabiltzailea sartzeko unean, gurpil horzdunean klik egin eta Gnome-Flasbak Metacityren ordez Ubuntu hautatu.

 

• Arbelean marrazteko eta lanabes osagarriak erabiltzeko Prometheanen Activ Inspire instalatzen ahal duzu, edo arbela guztietan funtzionatzen duen software libreko Openboard (Luberrin instalatuta dago, bestela hemen dituzu instalatzeko jarraibideak) edo Xournal++. Azpiko animazioan ikusi nola finkatu atrakalekua edo dock-ean.

• LibreOfficeko azpi-menuek ez dute funtzionatzen ez eta Ubunturen mahaigain arruntean (zerbitzu teknikoaren esanetan LibreOfficeren bug bat).