H5P baliabide eta jarduerak Moodle plataforman

Oker ez banago Moodle 3.1 bertsioan gehitu zuten H5P jarduera interaktiboak

egiteko aukera.

H5P eduki aberastuak, ariketak eta haien arteko konbinazioa sartzeko aukera ematen duen plugin edi osagarri bat da. WordPress, Drupal eta Tiki Wikirako ere eskuragarri dago.

Ezaugarriak
Software librea da, moldagarria (responsive) da -pantailaren tamainara egokitzen da- eta, bere izenak adierazten duen bezala, HTML5 edukiak produzitzen ditu.
Duela gutxi arte eduki aberastuak eta interaktibo gehienak Adobe Flash teknologiaren bidez egiten ziren web orrien formatu estandarra den HTML ez zelako gai multimediak eta interakzioak kudeatzeko. Egun ordea, HTLM5 bertsio berria gai da eduki aberastuak eta interaktiboak erreproduzitzeko. H5Pren funtzioa da erabiltzaile arruntari HTLM5 edukiak garatzea HTLM5 ezagutu gabe era erraz eta intuitibo batean.


Ariketa motak
Une honetan 41 eduki aberastu, interaktiboak, jolasak eta ariketak eskaintzen ditu.

Eduki aberastuak (irudi eta audio interaktiboak)

• Accordion (indize tolesgarria eta zabalgarria)
• Agamotto (gradualki aldatzen den irudia)
• Audio (audio fitxategiak entzuteko interfazea)
• Chart (grafikoak egiteko)
• Collage (irudi konposizioa). Bakarrik Moodle Boost-en.
• Iframe Embedder (kapsulak sartzeko erreminta)
• Image juxtaposition (irudi bilakaera)
• Image Slider (diaporama)
• Timeline (denbora lerroak egiteko)

Ariketa produktu sortzaileak

• Audio Recorder (audio grabagailua, ahozko erantzunak-lanak grabatu eta bidaltzeko)
• Documetation tool (dokumentazio sortzailea)
• Essay (entsaioa, hitzen kontagailua)

Ariketa ez kalifikagarriak

• Dialog Cards (buelta ematen duten fitxak)
• Guess and Answer (erakutsi irudiaren gaineko galderaren erantzuna)
• Image Hotsposts (leku beroak dituzten irudi interaktiboak)

Ariketa zuzenean kalifikagarriak

• Arithmetic Quiz (batuketak, kenketa, biderketak eta zatiketak)
• Course presentation (galdetegiak gehitzen ahal zaizkion aurkezpena)
• Drag and Drop (arrastatu eta jaregin irudira irudiak edo testuak)
• Drag the words (arrastatu eta jaregin testura testuak)
• Fill in the Blanks (hutsuneak bete)
• Find Multiple Hotspots (bilatu irudian leku bero interaktiboak)
• Find the hotspot (bilatu leku beroa irudian)
• Flashcards (txarteleko irudia asmatu)
• Galdetegiak:
•  Multiple choice Quiz (erantzun anitzeko galdera)
•  Personality Quiz (galdera sekuentzia irudiekin)
•  Questionnaire (galdera sekuentzia irudirik gabe)
•  Quiz (Question Set) (galdera sekuentzia arrunta eta irudiekin)
•  Single Choice Set (erantzun zuzen bakarreko galdera)
•  True/False Question (egia/gezurra galdera)
• Image paring (parekatu irudiak)
• Image sequencing (ordenatu irudiak)
• Image Slide (diaporama)
• Interactive video (video-quiz, bideo galdetegia)
• Mark the words (nabarmendu baldintza bat betetzen duten hitzak)
• Memory game (bikote-mikote jolasa). Bakarrik Moodle Boost-en.
• Speak the words (ahoz erantzuteko galdera)
• Speak the words set (ahoz erantzutek galdera sorta)
• Summary (bukaerako galdetegia, laburpen bat sortzen du)

Ariketa bateriak sortzeko ariketak

• Column
• Interactive book
  

Erabilera
Lehenik eta behin azaltzea H5P sortu, editatu, partekatu... daitekeela Moodletik bertatik edo h5p.org webgunetik non goian aipatu ditudan ariketa guzti horien tutorialak eta deskarga daitezkeen adibide-ariketak dauden.

Sortu
Jarduerak sortu daitezke Moodlen euskarazko interfazearekin (Gehitu jarduera edo baliabidea >  H5P jarduera interaktiboa) Moodlen bertan erabiltzeko, edo h5p.org web orrian, ingelesez, jarduerak Moodlen ezezik beste web orrietan erabiltzeko (blogetan, Sites-etan eta bestelako web orrietan). Era berean ikasleek eduki aberastuak sortzeko h5p.org web orrian egin behar dute Moodlen ez dutelako edizio eskumenik.
Partekatu
Sortutako eduki eta jarduerak partekatzen ahal dira html kapsula moduan (kopiatu eta itsatsi) edo h5p formatuko fitxategi moduan (deskargatu eta kargatu).
Deskargatu, berrerabili, bir-editatu
Era berean besteren eduki aberats zein ariketak deskargatu eta gure ikastaro eta web orrietan erabili eta edita ditzakegu -duten lizentziak galarazten ez badu behintzat-.



H5P erabiltzearen garrantzia

• Eduki aberastuak hala nola denbora-lerroak, bideo-galdetegiak, irudi interaktiboa... beste zenbati web bidezko zerbitzuetan ere sortu daitezke. H5P hainbat abantaila interesgarri ditu: batetik zerbitzu guzti horiek toki bakar batean biltzen ditu, biltzen duen tokia Moodle bera da kanpotik esteka edo Scorm bidez ekarri gabe eta edukiak gure -eta gure ikastetxeko- Moodlen geratzen dira eta horrek bermatzen du beti erabili ahal izango dugula doan eta propaganda erakutsi gabe - Educaplayn gertatzen den bezala-.
• Eduki aberastuek aukera ematen dute Moodleren itxura soila eta serioari bizigarri pixka bat emateko.

• Ariketen kasuan H5P eskaintzen ditu Moodlek berak eskaintzen ez dituen ariketa mota batzuk, hala nola bideo-galdetegiak, bikote-mikote... eta beste batzuk (galdetegiak, arrastatu eta jaregin...) Moodlek modu efizienteagoan ematen baditu ere H5P era sinpleago eta erakargarriagoan ematen ditu, batez ere Lehen Hezkuntzari begira.

• Ikasleek produktu digitalak sortzeko aukera ematen du, hala nola denbora-lerroak, diaporamak, irudi interaktiboak... Hori egitek modurik egokiena da, nire ustez, irakasleak testu bidalketa erako zeregin moduan eskatzea eta ikasleek h5p.org web orrian -behin erregistratu ondoren- egitea eta esteka moduan bidaltzea.

Hurrengo mezuan Image Slide edo diaporama erako eduki aberastua jarriko dut, datorren udaberriaren iragarle.

Nola instalatu HotShots pantaila kapturatzaile eta editorea Ubuntu 18.04n

HotShots GNU/Linuxeko pantaila kapturatzaile + editorerik hoberena da nire ustez. Tamalez haren garapena ematen du utzita dagoela. Dena den bada modu erraz samar bat Ubuntu 18.04 eta deribatuetan instalatzeko.

Lehenik eta behi deskargatu deb fitxategia azpiko estekan klikatuta:

hotshots_2.2.0-1dhor~xenial_amd64.deb (1009.4 KiB)

Programen artean agertzen ez bada abiarazlea sortuko diogu. Horretarako ireki Gedit edo nahi duzun testu editorea, azpiko testua itsatsi eta gorde izen honekin hotshots.desktop

[Desktop Entry]
Version=2.2.0
Name=HotShots
Comment=Screenshot manager
Type=Application
GenericName=Screenshot manager
TryExec=/usr/bin/hotshots
Exec=/usr/bin/hotshots
Categories=Utility;Application;
Icon=/usr/share/pixmaps/hotshots.png
MimeType=application/x-hot;

Gorde duzun karpetan terminala ireki eta kopiatu fitxategi hori abiarazleen karpetara:

sudo cp hotshots.desktop /usr/share/applications/

Hori eginda programen multzoan agertuko da.
Behin abiatzen dugunean haren parametroak zehaztuko ditugu:

Inportantea da azken parametroa, alegia behin argazkia eginda editorea abiaraztea baldin eta HotShots-en editorea erabili nahi badugu.

Programatik irtetean irekita geratzen da eta hainbat mahaigainetan sistemaren erretiluan geratzen da baina Ubunturen mahaigainean ez. Horrek problema bat suposatzen du zeren eta erretiluan ez egonik berriro abiarazten saiatuko gara baina berak esaten du dagoeneko irekita dagoela. Moldatzeko saiatu beharko dugu aplikazioa ez ixten eta, ohartu gabe, interfazea ixten badugu HotShots itxi beharko dugu terminalean hau idatzita:  killall hotshots.

Gcolor2 Ubuntun pantailako edozein kolore hautatzeko tresna

Ekipoaren pantailan agertzen den edozein kolorea hautatzeko Linuxerako aplikazioa da Gcolor2.

Erabilera:

• Pantailako kolore bat hautatu: Editore batean zure pantailako kolore bat erabili nahi baduzu aski duzu trena hautatzailea (tanta-kontagailua) hartu, ukitu kolorea, kopiatu kolorearen izen hamaseitarra eta behar duzun tokian itsatsi.

Peek aplikazioaren bidez egindako animazioa

• Kolore bat sortu: RGB (gorria, berdea, urdina) koloreek 0-255 duten eskalak hautatu, tonua, saturazioa, argitasuna eta opakutasuna aukeratuta.

Instalazioa:
Ubuntu edo Debian oinarriko sistema batean instalatzeko  terminalean ondokoa exekutatu:

sudo apt install gcolor2

Ubuntu 18.04 bertsioan instalatzeko begiratu mezu hau.



Beste aplikazioak Linuxerako hemen
Beste aplikazioak orokorrean hemen

FreeCAD 0.17 euskaraz

Hilabeteak dira Asier Sarasuak beste librezaleen laguntzarekin FreeCAD 3D diseinuko programaren euskaratzea burutu zuela baina 0.17 bertsioa kaleratu den arte itxaron behar dugu berau disfrutatzeko.

FreeCAD, Blender bezala, boladan dago besteak beste haren bidez diseinatutako piezak, behin zatitzaile edo slicer softwarearen bidez prozesatu ondoren, hiru dimentsiotan inprimatzen ahal direlako.

Lokalizazio lan honek garrantzia handia du kate asko dituelako eta orain arte gutxi jorratutako esparru bat hartu duelako. Zentzu horretan Asierrek esan duen bezala inportantea da aplikazio hau erabiltzen duzuenok lokalizazioaren kritika eta ekarpenak egitea. Kontuan izan lokalizazio hauek egitean normalean testu inguru zehatza ez dela ikusten eta horretan ibili direnak ez direla adituak materian.

FreeCAD plataforma nagusietan funtzionatzen du. Instalatzeko hemendik deskarga daiteke. Debian, Ubuntu eta deribatuentzat instalatzeko (edo, instalatuta baduzu 0.17ra eguneratzeko) metodorik hoberena terminala da. Bertan hurrenez hurren agindu hauek exekuta itzazu:

sudo add-apt-repository ppa:freecad-maintainers/freecad-stable sudo apt-get update sudo apt-get install freecad

Tinkercad Circuits zirkuitu elektrikoak diseinatzeko eta simulatzeko tresna

Tinkercad.com Autodesk enpresak 3D diseinuak online egiteko tresna interesgarria da. Orain zirkuituak diseinatu eta probatzeko simulagailua eskaintzen du web orri honetatik:

https://www.tinkercad.com/circuits

Linuxerako bada Fritzing izeneko aplikazio offline zirkuitu elektronikoak diseinatzeko baina DBHko teknologiarako Tinkercad hau errazagoa iruditzen zait.

Ondoko bideoan zirkuitu txiki baten diseinua egin dut ideia bat egiteko nola funtzionatzen duen. Kontuan izanda letretakoa naizela eta ez dakidala entxufeak zein zentzuan sartu behar diren, nik lortu badut lehen hezkuntzarako ere egokia izan daiteke.



Hemen zirkuituaren lotura probatzeko, kopiatzeko, aldatzeko...

Lehenengo zuzenketa: etxeko DBHko ikasle batek esan dit bideoan etengailua izendatzen dudan maxina edo gailua kommutagailu (switch) irristagarria (slide) dela eta zirkuitua eteteko baino zirkuitua aldatzeko edo kommutatzeko erabiltzen dela, hurrengo irudian eta eskeman ikus daitekeenez.

NASAren populazio-mapa

NASAren SEDAC zentroak

Population Estimator mapa

eskaintzen du. Mapa horretan kolore iluntasunaren arabera adierazten da biztanleriaren dentsitatea.

Ezkerra aldean dauden tresnen artean nabarmentzeko modukoa da aukera dagoela marrazteko poligono bat eta aplikazioak kalkulatzen du zonaren azalera eta populazioa.

Facilmap.org mapak ikusi, markatzaileak eta ibilbideak sortu eta partekatu

Facilmap.org  OpenStreetMap-en oinarritutako mapa zerbitzari librea da

Abantailak openstreetmap.org berezko zerbitzuarekiko:

• Lehenetsitako mapa estiloa (MapSurfer Road) oso argia da.
• Informazio geruzak gainjar daitezke. Oso geruza interesgarriak ditu: erliebea, garraio publikoa eta ibilbide markatuak (GRak, Gipuzkoako PRak eta SLak), koordenatu geografikoen sareta...
• Markatzaileak edota ibilbideak dituzten mapa propioak sortu eta parteka daitezke.

Erabilerak:

• Arrunta, mapa sortu gabe. Besteak beste tokiak bilatu (1), nondik norakoa (2), geruzetako datuak aztertu (3), GPX edo KML markatzaileak eta ibilbideak ikusi (4).

• Mapa sortu: mapa sortuko dugu markatzaileak edota ibilbideak jarri nahi badugu mapan. Mapa sortzeko Start colaborative map sakatuko dugu eta mapa izendatuko dugu. Mapa partekatzeko asmoa badugu kopiatuko dugu partekatzeko esteka (hiru aukera daude: ikusteko soilik eta editatzeko eta administratzeko baimena duena). Aukera hauek ikusgai daude Tools > Settings atalean. Mapa partekatzeko aski dugu maparen helbidea postaz, telegramez edo bestelako bidetik bidaltzea lagunei. Etherpad baten moduan funtzionatzen du: edozeinek egindako aldaketa unean bertan ikusiko dute beste guztiek.
• Markatzaileak gehitzeko egingo dugu Add > Marker eta zehaztuko dugu markatzailearen izena, ezaugarriak eta deskripzioa. Partekatutako mapan -editatzeko baimenarekin zabaldu bada- edozeinek mugitu, ezabatu edo -sakelakoarekin- nabigatu dezake markatzailera.

• Ibilbideak gehitzeko sakatuko dugu Add > Line eta bide puntuak markatuko ditugu.

Partekatutako mapek 50 puntuko topea dute. Ibilbidea luzea edo zehatza bada hobe dugu GPX formatuaren gordetzea eta Facilmap, Oruxmaps edo Wikiloc-ekin irekitzea sakelakoan.

Ibilbideak gordetzeko GPX formatua erabili daiteke edo, ibilbideak puntu gutxi baditu, nabigatzaileko laster-marka moduan.

Sakelakoan. Aktibatu daiteke kokapena eta segitu daiteke ibilbidea.

Maparen zati zehatz bat kapsulatu daiteke blog edo web batean. Kapsula egiteko jarraibideak hemen. Hona hemen Intxisu ikastola eta San Inazio institutuaren kokapena.




Erabilera didaktikoa:

Talde osoan edo talde txikietan mapak editatzeko moduan partekatu eta,  informazioa bilatu ondoren, ibilbideak prestatzea, herri baten interesgune historikoak, EHko gune industrialak, herri nagusiak, hezeguneak, mendi garaiak...Europako kapitalak, portu nagusiak... munduko sumendi aktiboak... markatzea.
Markatzaileen formak, koloreak eta ikonoak erabiltzea komeni da.
Irakasleari lana URL bidez edo GPX formatuko fitxategi baten bidez bidaltzen ahal zaio.



Oharrak:

• Sakelakoan datuak jaten ditu baina GPX formatuan bidali eta Osmand aplikazioan erabili daiteke datuak gastatu gabe.
• Kontuz ibilbideak egitean. Pistaz edo xendaz kanpo marraztutako ibilbideak segitzea arriskutsua izan daiteke. 
• Proiektuaren garatzailea Candid Dauth da eta haren ezaugarriak https://github.com/FacilMap/facilmap2 orrian kontsulta daitezke.
• Beste web-zerbitzuak Luberrin. Software bilduma.

Jakinarazpenak Moodle Mobile eta Moodle Desktop-ean.

Bi irudi ideia bat egiteko nola ikusten diren Moodleren jakinarazpenak (berriak, foroen mezuak...) mobilean (Moodle Mobile) eta ordenagailuan Moodlek duen mahaigaineko aplikazioan, Moodle Desktop-en.

Jakinarazpena Moodle Mobile bidez

Jakinarazpena Moodle Desktop

Bistan denez Moodle Desktop Moodle Mobile-an oinarritzen da eta aukera ematen du erabiltzeko Moodle Interneteko nabigatzailetik kanpo.

EAEko Hezkuntzako Moodle erabiltzen duten ikastetxeen kasuan gunea Mobile edota Desktop-ean erabili ahal izateko arduradunak eskatu behar dio CAUri Mobile aktibatzeko.

• Moodle Mobile mobilean instalatzeko ikusi deskarga orria.
• Moodle Desktop ordenagailuan instalatzeko ikusi deskarga orria.

Ubunturen kasuan deskargatzen dena appimage fitxategi bat da. Ez da instalagarria exekutagarria baizik. Behin deskargatuta fitxategiaren propietateetako baimenetan egiaztatu behar duzu baimena duela exekutatzeko eta, dagoen karpetan terminala ireki eta, oraingo bertsiorako itsatsi agindu hau:

./moodledesktop-3.3.2-x86_64.AppImage

Instalazioa ez denez ez da agertuko menuan baina posible duzu Aplikazioak editatu, egoki iruditzen zaizun kategorian, elementu berria sortu  eta aginduan bilatu moodledesktop-3.3.2-x86_64.AppImage fitxategia.

Keme kontabilitate aplikazio irekia bizirik

Bost urte dira Ekonomia irakasle batek institutuan ikasleekin kontabilitatea lantzeko Linuxerako aplikazio bat eskatu zidala -Windowseko Contaplus-en tankerakoa- eta, bilatu ondoren, Keme aplikazioa instalatu nuela eta, aplikazioa euskaraz ez badago ere, Espainiako 2007ko Kontabilitate Plan Orokorra prestatu nuela Kemen ibiltzeko (hemendik deskarga daiteke plana, besteak beste Keme-rako pln formatuan).

Gustura erabili zuen baina irakasle hori joan zen eta kontabilitatea ordenagailuetan lantzen utzi zioten.

Bost urte pasata, poztu naiz irakurtzen aplikazioa bizirik dagoela -azken bertsioa 2017/7/18koa da- eta artikuluak idatzi duenaren iritsiz enpresa txiki-ertainentzat eta hezkuntzarako aplikazioetan hoberenetakoa dela.

Hona hemen Keme aplikazioaren ezaugarri nabarmenenak zerrendatzen dituen artikulua.

Aplikazioa Linux, Mac eta Windows bertsioak ditu. Github biltegitik deskarga daiteke Linuxerako deb instalazioa. Deskargatu eta bi klik eginez software zentroak instalatuko du.

Proiektuaren web orria.

Zim wiki orain euskaraz

Zim wikia oharrak hartzeko eta zereginak kudeatzeko aplikazio librea 0.66 bertsiora eguneratzearekin batera euskaraz instalatzen da.
 

Bertsio-berritze honen beste berrikuntza aipagarriak:

* Added translations for: Amharic, Arabic, Basque, and Portuguese

Bertsioaren berrikuntza eta errore-konponketen zerrenda hemen.

Zim wikia erabiltzen baduzu  euskaratzeko egin behar duzuna da softwarea eguneratzea (PPA bidez instalatu bazenuen) edo aplikazioaren azken bertsioa instalatzea.

Zim wikiaren Windows bertsioa, une honetan 0.69 da baina -agian ofizial ez izanagatik- ez dago euskaraz.

Zim wikiaren gaineko informazio gehiago blogaren mezu honetan.

Peek, pantailatik gif animatuak egiteko tresna erraza

Peek Linuxerako pantailaren bideo grabagailu sinple bat da. Ffmg eta Imageclik erabiltzen ditu grabazioak egiteko. Irudiak GIF animatu moduan grabatzen ditu edo, nahi izanez gero, soinurik gabeko Webm edo MP4 bideo formatutan.
Bideo grabazioak egiteko OBS edo bestelako aplikazio hobeak daude baina Peek bereziki interesgarria da gif animatuak egiteko bere erraztasun eta sinpletasunagatik.

Erabilera

Martxan jartzen dugunean leihatila garden bat agertzen zaigu, itxuraz menurik gabea, markoaren barrenean duena grabatzeko prest. Itxuraz esan dut zeren eta aplikazio barraren ezkerrean agertzen den P logoan klikatua menu txiki bat agertzen da hobespenak aldatzeko aukera ematen duena.

Peek-en hobespenak

Bertan, besteak beste, grabazioa GIF, WebM edo MP4 formatuan egiteko aukera ematen du (kontuan izan soinurik ez duela grabatzen). Behin hobespenak zehaztuta, grabatu nahi dugunaren gainean jarriko dugu.

Leihatilaren tamaina aldatu nahi badugu leihoaren izkin batera joko dugu izkinaren adierazlea agertu arte eta orduan saguan klikatuta arrastatuko dugu nahi dugun tamaina izan arte. Leihatilaren erdian agertzen da, pixeletan neurtua, haren zabalera eta altuera. Kontu izan leihatila oso handia jartzen  baduzu GIF fitxategia oso astuna bilakatu daitekeela -batez ere web batean jartzeko asmoa baduzu-.

Grabazioa hasten den momentuan leihatila ezin da tokiz aldatu.

Grabazioa gelditzean proposatuko ditu Bideoak karpetan gordetzea gif formatuarekin.


Grabatzen duzun bitartean teklatuarekin edo saguarekin zer egiten duzun ikustea nahi baduzu Key-mon aplikazioa erabil dezakezu haren paneltxoa grabazio leihatilan sartuta.


eta zertarako erabiltzen ahal dugu?

Idatzizko web-tutorialetan erakutsi nahi duguna laburra eta erraza den kasuetan.

 Bideoko  mikro-sekuentziak sentimenduak, ekintzak eta abar adierazteko

Istorioak animazioez ilustratzeko. Erakusten ahal dugu, HotShots aplikazioaren laguntzaz, Korrika 20ren azken kilometroen ibilbidea:

Istorioko pertsonaia Miarritzetik Erromara hegan egin zuela.

Erroman aipatuta, Google Earth-en laguntzaz, Coliseoan har dezakegu lurra.

Okurritzen al zaizkizu beste erabilpenak? Uzten ahal duzu zure ideiak iruzkinetan.


Instalazioa

Hasieran esan bezala aplikazioa Linux sisteman dabil bakarrik. Ubuntun PPA bidez instala daiteke terminalean honako hauek hurrenez hurren itsatsi eta exekutatuta:

sudo add-apt-repository ppa:peek-developers/stable sudo apt update sudo apt install peek

Proiektuaren gaineko informazio gehiago eta beste distribuzioetan instalatzeko erak azalduta daude Peek-ek Githuben duen orrian.



Hori bai Luberri erremasterizazioa erabiltzen baduzu kontuan izan 16.04.4 bertsiotik aurrera Peek aplikazio grafikoen atalean dagoela instalatuta.
Peek software librea da eta horri esker euskaraz dago 1.0 bertsiotik.


Beste aplikazio interesgarriak Software-bilduman eta Linux-aplikazioetan.

Openshot bueltatu da Luberri sistemara

Bideo editorearen 2.2 bertsioa Luberri sisteman ez zebilen -hobe esanda, ez zen ikusten- baina atera berri duten 2.3 bertsioa bai.

Gainera berritasun interesgarri batzuk ekarri ditu. Hona hemen, labur deskribatuta, deigarrienak:

• Eraldatzeko tresna (Transform Tool): haren bidez klip batean eskuin klik eta "Eraldatu" hautatzean ikusteko leihoko fotograman nodoak agertzen dira eta klipa txikiagotu (Ctrl sakatuta proportzioa mantendu nahi baduzu) eta pantailaren edozein tokitan koka daiteke. Erreproduzitzeko markatzailea beste puntu batean kokatu eta bertan tokiz edo lekuz aldatzen baduzu bertan marka bat egiten du eta erreproduzitzean tamaina edota kokapena aldatuko du.
• Hobekuntzak zoom tresnan: Orain denbora-eskala alda daiteke klipak hobe kontrolatzeko  Ctrl tekla eta saguaren gurpil aurrera (handiagotu) eta atzera (txikiagotu) eginez eta, hori egitean, fotograma aktiboa ez da galtzen eta zentratuta geratzen da.
• Labana tresna (razor tool) edo klipak ebakitzeko artazia tresna barrara bueltatu da.
• Hobekuntzak tituluetan: titulu motak orain koadro txikitan agertzen dira sareta batean eta tituluaren izena eta testuak fitxa bakarrean agertzen dira.

Bideo honetan ikus daiteke nobedade hauen demostrazio bat:


Beste berritasunak eta konpondutako akatsak ikusteko, eta aplikazioa deskargatzeko jo proiektuaren blogera.


Oharrak:

• Probak egiten proiektua itxi da. Badirudi egonkortasuna aplikazio honen puntu ahula izaten segitzen duela, batez ere proiektua tamaina eta efektuak hartzen dituen neurrian. Hori kontutan izanda proiektu bat hastean egin behar dugun lehenengo gauza proiektua gordetzea eta izen bat ematea da. Horretaz gain sarri gordetzea komeni da edota hobespenetan gordetze automatikoa sarriago egitea agintzea -nik minutu bat jarri dut-.
• Luberri 16.04.5 bertsioan, noski, Openshot-ek bere tokia edukiko du (Kdenlive-en ondoan).

Ubuntu eta deribatuetan PPA bidez instalatzeko irekin terminala (Crtl+Alt+t) eta azpiko aginduak banaka kopiatu eta terminalean exekuta itzazu:

sudo add-apt-repository ppa:openshot.developers/ppa sudo apt update sudo apt-get install openshot-qt

Zim wikia oharrak hartu eta egitekoak kudeatzeko aplikazio librea

Aspalditik nenbilen laneko egitekoak antolatzeko eta ikusteko aplikazio baten bila eta prezio berean testu editore txol interesgarria topatu dut.

Zim testu editore sinplea bat da eta egitura hierarkikoa duten orriak biltzen ditu. Orriak karpeta batean gordetzen dira era automatikoan txt formatuan.

Funtzionalitatea:

• Oharrak hartu, bileren aktak, ideiak jaso, klaseko apunteak, web-orrien eta fitxategien estekak bildu...
• Egitekoen kudeaketa: lehentasunak, burututako zereginak...
• Fitxak: liburuen, pertsonen, elkarteen datuak...

Formatu aldetik orriak pantaila osoa hartzen du -ez dago papererako diseinatua- eta testuari oinarrizko formatua ematen ahal zaio:  estiloak, letra lodia, etzana, marratua, nabarmendua, buletak, numerazioa, kontrol laukien zerrendak...
Horretaz gain formulak, taulak eta estekak erabili daitezke. Formatu hauek marka edo markup bidez gordetzen dira txt fitxategian.

Zim orria hainbat formaturekin

Formatuko markak teklatuaren bidez ere egin daitezke wiki formatuan: * ikurra buleta bihurtzen da, "1." idatzik gero zerrenda zenbakiduna hasten da eta "a." bidez zerrenda alfabetikoa, makoak edo kortxeteak [] kontrol laukia.

Abantailak:
Karpeta oso oso arina da.
Aplikazioa irekitzean orri guztiak irekitzen dira. Dokumentu mordo bat erabili beharrean Zim bidez hainbat dokumentu irekitzen di-da batean.
Zim utzitako orrian irekitzen da.

Desabantailak.
Ez dauka Android edo IOSerako bertsiorik. Aurrerago azaltzen dut nola erabili daitekeen mugikorrean.

Instalazioa:
Aplikazioak Linux-erako diseinatua badago Windowserako bertsioa badu ere -begiratu oharretan-.
Ubuntun PPA bidezko instalazioa egin daiteke. Horretarako terminalean exekutatu hurrenez hurren agindu hauek:

sudo add-apt-repository ppa:jaap.karssenberg/zim sudo apt update sudo apt install zim

Behin instalazioa egina aplikazioa aurrenekoz abiatzen dugun unean eskatuko digu koadernoaren izena eta kokalekua. Koadernoa hainbat ordenagailutan sinkronizatu nahi badugu sinkronizatuta dugun karpeta batean kokatzea komeni da. Edozein modutan komeni da karpeta bat sortzea koadernoa kokatzeko.

Pluginak
Zimek dituen aukerak pluginen bidez zabaldu daitezke. Pluginak instalatzeko menuan Edit > Preferences > Plugins fitxa, eta bertan desmarkatu markatuta daudenak eta honako hauek markatzea proposatzen dizut:

• Print to browser: Zimek ez du inprimatzen baina nabigatzaileak bai.
• Table editor: taulak erabili nahi baduzu.
• Task List: egitekoen zerrenda egiteko. Ezinbestekoa.

Egitekoen kudeaketa 
Egitekoak kontrol laukien bidez markatzen dira eta haien lehentasuna esaldiaren bukaerako harridura ikurren bidez markatzen da. Zenbat eta harridura ikur gehiago lehentasuna handiagoa.
Egitekoen ikonoa klikatuta orrietatik barreiatuta dauden egitekoak zerrendatzen dira lehentasunaren arabera.

Behin egiteko ataza burutzen denean ataza ezaba daiteke bere orritik edo, ataza bete denaren konstantzia utzi nahi badugu, kontrol laukia marka dezakegu -egina zein ukatua moduan- eta egitekoen zerrendatik desagertuko da.

Koadernoaren sinkronizazioa
Zim orriak hainbat ordenagailutan sinkronizatuta eduki nahi baduzu instalatuta eduki behar duzu hodeia biltegiratzeko bezero bat, hala nola Owncloud, Nextcloud, Drop Box, Mega...  eta Zimen karpeta nagusia sinkronizatutako karpetan gorde behar duzu. Bigarren ekipoa eta gainontzekoak instalatzean, koadernoaren izena eta kokalekua galdetzen duen unean, aski dugu Brouse-ri sakatuta konpartitutako karpetako koadernoaren kokalekua zehaztea eta jatorrizko koadernoa irekiko du; hartara ordenagailu guztietan sinkronizatuko da koadernoa.

Txantiloiak
Datu base txiki bat egin nahi baduzu aukera duzu orri batean fitxa baten diseinua egiteko eta orri hori koadernotik eraman .local/share/zim/templates/wiki karpetara -Linuxen- eta hortik aurrera txantiloi moduan erabili ahal izango duzu.

Ikasleen datuak biltzeko txantiloi baten adibidea

Koadernoa hainbat ekipotan sinkronizatuta badugu txantiloia ekipo bakoitzean
kokatu beharko dugu erabili izatekotan.

0.66 bertsiotik aurrera euskaraz

Mugikor edo tabletan erabiltzeko
Zim wikik ez dauka app-rik. Dena den ordenagailuan egindako oharrak Android-en kontsultatzea nahiko erraza da Zim wikia sinkronizatuta badugu. Android-en Nextcloud app-a instalatutu dut, irekitzean eskatzen du hodeiaren zerbitzariaren https helbidea (ez du zertan Nextcloud izan behar, Drop Box, Owncloud, Mega, Drive... izan daiteke) eta bertako pasahitza.Une horretan agertuko dira gure hodeiaren karpetak. Puntu horretan Zim-en karpeta hautatu eta menua sinkronizatzeko aginduko dugu. Hori eginda Zim-en txt orriak ikusiko ditugu.

Bi era probatu ditut:

• Mezu honetan ikusten den irakurtzeko soilik den modu argi interesgarri bat.

• Ikusteaz gain sortu edo editatu nahiko bagenu kontua pittin bat konplikatzen da. Testu soileko fitxategiak editatzeko app bat instalatu beharko dugu, hala nola Jota Text Editor, haren bidez txt orriak editatzen ahal ditugu eta ondoren gorde eta sinkronizatu egingo ditugu.

Oharrak

• Zim wikia, noski, Luberri_sisteman dago.
• Zim wikia Windows instalatzeko badago modu ez ofizial erraz bat web-orri honetatik 0.69.1 bertsioaren .exe fitxategia deskargatu eta instalatzea. Ez dago euskaraz.
• Frank Donnely mezu honetan kontatzen du nola erabiltzen du Zim Wiki aipu eta laburpen akademikoetarako BibTex formatuan.
• Zim wikia proiektuaren webgunea.

MuseScore, PDFen inportazioa

MuseScore software libreko partituren editorearen garatzaileek partiturak paperatik MuseScorera inportatzeko modua ezarri dute; gutxi gora behera testurako OCR edo testuen errekonozimendu optikoaren parekoa; hau da,  partituren errekonozimendu optikoa.

MuseScore taldeak partiturak hodeian gordetzeko eta partekatzeko musescore.com web orria sortu zuten eta bertan funtzionalitate berri hau jarri dute:PDF Converter.

Ikus dezagun zeintzuk diren prozesuaren urratsak:

1- Paperezko partitura eskaneatu eta PDF formatuan gorde. Nik proba egin dut argazkia aterata eta emaitza ez da ona izan.

2- Sartu musescore.com orrian; lehenengo aldia bada erregistratu zaitez (Sing in > Create new account) , eta sartu (log in).

3- Ondoren sartu azpi-orri honetan:

 https://musescore.com/import

Arakatu eta hautatu eskaneatutako PDFa.

4- Minutu baten inguruko prozesamenduaren ondoren deskargatzeko aukera emango digu mscz formatuarekin. Fitxategi hori entzun eta editatzeko MuseScore doako aplikazioa erabiliko dugu. Hemen duzu MuseScoreren gaineko informazioa.


Hau eta beste web-aplikazio interesgarriak eskuineko paneleko estekan.

OBS Studio software librea bideoen grabazio eta transmisiorako

 Open Broadcaster Software Studio audio eta bideoen grabazio eta transmisioa (streaming) egiteko software libreko aplikazioa da. Linux, Windows eta Mac-erako bertsioak ditu.

Oro har, aplikazioa erraza eta intuitiboa da. Dena den aukera asko ematen dituenez konplexutasun puntu bat du eta postprodukzioa ekidin nahi baduzu hobe duzu aurretik probak egitea.

Funtzionalitateak:

• Bideo-tutorialen grabazioa.
• Aurkezpen, hitzaldien eta bestelakoen transmisioa eta grabazioa.
• Eskolako irratia edo telebista...

Instalazioa:

Aplikazioa plataforma-anitza da. Proiektuaren web orrian azaltzen da nola instalatu sistema bakoitzean.
Ubuntu eta Debian oinarrikoetan terminala ireki eta agindu hau itsatsi:

sudo apt install obs-studio


Ezarpenak:

Hasi baino lehen komeni da Fitxategia>Ezarpenak egin eta bertan begiratzea zein diren aukerak: Orokorretan aplikazioa euskaraz jar dezakegu -hala ireki ez bazaigu-, gai argia edo iluna aukeratu..., Irteeran helburu-karpeta, formatuak, bereizmenak, bit-ratioak zehaztu ditzakezu eta Laster tekletan jar dezakezu grabazioa eta transmisioa tekla konbinazio baten bidez abiatzea (nik Ktrl+G eta Ktrl+T jarri dut hurrenez hurren -argi ibili zeren eta momentuz ez du indikatzailerik-).

Funtzionamendua:

Grabazioa edo transmisioa hasi aurretik eszena(k) diseinatu behar d(it)ugu.

Eszenak

Eszenan zehazten dira ikusiko eta entzungo diren elementuak. Hainbat eszena diseina dezakegu eta grabazio-transmisioan batetik bestera pasa dezakegu.
Eszenetan erabili daitezkeen elementuak hauek dira:

- Bideoak:

• pantailaren kaptura
• leiho kaptura 
• web-kamera
• beste bideo kapturak
• bideo fitxategia

- Irudia bat edo irudi segida bat,
- Testua
- Audioak:

• Jack sarrera
• mikrofonoa (kanpokoa, ekipokoa, web-kamerarena...)
• audio irteera
• audio fitxategia

Adibide honetan ikus dezakegu bi eszenaz sortutako grabazio bat.




Grabazioa eta transmisioa.

Aplikazio honen abantaila handi bat da postprodukzioa ekiditen duela. Ondo prestatuz gero eta bitartean istripurik eta hitztripurik gertatzen ez bada grabazioa bukatu eta editatu gabe kargatu edo erabil dezakegu.

Beste aukera bat, hitzaldi, urrutiko eta zuzeneko klaseak eta telebista saioetarako da zuzenean transmititzea (streaming). Horretarako hainbat aukera daude: aplikazioak zenbait transmisio zerbitzu eskaintzen ditu eta aparte zuk bestelako bat jar dezakezu.

Nik Youtube.com-en kanalak (bideo kudeatzailean) eskaintzen duena probatu dut eta oso ondo dabil. Kanalak transmisio gako bat ematen du eta OBSen jarri behar da, aplikazioak transmisioa ikusteko URL bat ematen du ikusleen artean zabaldu behar dena -web bidez esate baterako-. Arazo bat egon daiteke transmisio horretan erabat librea ez den musika jartzen badugu -nahiz atzeko planoan egon- Youtubek detektatu, abisatu eta transmisioa itxiko baitu.

Behin transmisioa bukatzen denean bideoa grabatuta geratzen da zure kanalean.
https://www.twitch.tv  zerbitzuak ere ondo funtzionatzen du.

Oharrak:

• Juan Luis Fernández, Jenofonte, blogariak OBSren gainean hainbat bideo-tutorial oso interesgarriak prestatu ditu. Ikusteko bilatzailean jarri "unade25 OBS" 

Beste aplikazio interesgarriak Software-bilduman. 
Linuxeko hainbat aplikazio interesgarrien katalogoa.

Hainbat proiektu mota eta tresna digital Plastika materian lantzeko

Errenteriako eskola batean galdetu didate ea nola landu daiteke Plastika tresna digitalen bidez.

Buelta pare bat eman diot eta eskematxo bat egin dut. Bertan materia horretan tresna digitalen bidez egin daitezke hainbat lanketa eta horiek egiteko erabili daitekeen softwarea jarri dut. Eskeman aipatzen diren aplikazioa gehienak offline motakoak dira, libreak eta Luberri distribuzioan daude. Horietaz aparte bi webgune jarri ditut (weebly.com eta canva.com) offline aplikazioetan parekorik topatu ez dudalako.

Hona hemen eskema:

Eskertuko nuke zuen ekarpenak komentarioetan eskema osatze edo zuzentze aldera.

Bestetik eskema baliatu nahi baduzue posible duzue hemendik deskargatzea Xmind bidez editatzeko: http://www.xmind.net/m/fR6i

Moodleren erabilera irakasleentzako sarbide mugatuko orria moduan (intranet, irakaslegunea)

(2016/12/20an eguneratua)

Ez dago dudarik Moodleren erabilerarik interesgarriena pedagogikoa dela, ikasleekikoa alegia. Baina ez dugu baztertu behar eskolaren kudeaketan bete dezakeen papera. Hortaz arituko naiz mezu honetan.

Ikastetxe asko hainbat kudeaketa-lan eskolaren esparru fisikotik harago eraman nahi dute. Zuzendaritza eta irakasleen arteko komunikazioa digitalizatu eta hainbat dokumentazio eta zerbitzu irakasleek nonahi eta noiznahi erabili ahal izateko saretik Internetera mugitzen ari dira, baina sarbide mugatuko orritara (gaizki izendatutako intranetera) zeren eta komunikazio eta zerbitzu horiek ez dira edozeini zabaldu behar.

Sarbide mugatuko orriak hainbat eratan egin daitezke: Liferay (Jaurlaritzak ikastetxe publikoei eskainia), Google Sites, kudeaketa enpresek eskaintzen dutenak... eta Moodle.

Matrikula

Irakasleentzako zerbitzurako orri bat muntatzen ahal dugu ikastaro bat sortuz -nik Irakasleen gunea deitu diot- non irakasle arruntak ikasle rolean matrikulatuko ditugu eta zuzendaritza taldea irakasle rolean.

Behin matrikula eginda taldeak sortuko ditugu. Taldeak gehien bat komunikaziorako erabiliko dira beraz zein talderi zuzendu behar zaizkio mezuak horrenbeste talde eratuko ditugu (zikloak, eraikinak, tutoreak, mintegiak, errekreoko-zaintzak...). Ondoren, taldeei partaideak esleituko diegu. Bi eratara egin daiteke: taldeak elikatuz edo matrikula-zerrendatik beheko irudian ikus daitekeenez:

Partaide baten talde-partaidetzaren kudeaketa erabiltzaileen zerrendatik.

Gogoan izan sistema honek mantenu lan bat eskatzen duela: irakasle berriei alta eman eta taldeak esleitu behar zaizkie eta uzten dutenei baja.


Zerbitzuak

Hainbat zerbitzu eskain dezake, gehien bat komunikazio eta irakaskuntzaren kudeaketarekin lotura; horietariko asko EAEko IKT heldutasun ereduak eskatzen dituenak.

a - komunikazioa.

Ezker paneleko Partaideak atalean klikatuta edozein irakaslek irakasleen zerrenda ikusi eta nahi duenei mezu digitala bidal diezaieke.

Berriak tresnaren bidez zuzendaritzak bileren deia, oharrak eta ekitaldien informazioa zabal diezaioke klaustrokideei. Jakinarazpenak kide guztiei edo talde zehatz batera bidali daiteke.

Foroen bidez bai zuzendaritzak bai edozein irakaslek proposamenak edo galderak zabal ditzake. Foroko mezuak ere talde zehatz batera zuzendu daitezke.


b - egutegia.

Moodleren egutegiak lau egutegi biltzen ditu:

• gune edo ikastetxearena (Moodle kudeatzaileak sartzen ditu bertan ikasturtearen hasiera eta bukaera datak, jaiak eta opor egunak besteak beste).
• ikastarokoa: kasu honetan irakasleei soilik dagozkien ekintzak.
• taldekoa: sortutako talderen bati dagozkionak.
• pertsonala: bertan nork bereak diren gertakizunak jartzen dira.

Ikastaro honetan zuzendaritzak ikastaroko ekitaldi moduan sartuko ditu ikastetxeko irakasleriari dagozkion ekitaldien datak: klaustro, batzorde pedagogiko, prestakuntza saioak...

Irakasle bakoitzak bere egutegian guneko ekitaldiak, matrikulatuta dagoen ikastaroen ekitaldiak eta ekitaldi pertsonalak ikusten ditu kolorez bereizita.

Moodleren egutegia esporta daiteke, esate baterako, Google Calendar-era eta hortik Thunderbird-era edo bestelako egutegietara (azalpena mezu honetan).


c- dokumentuak

Ezkerreko panelean eransten ahal dira HTML blokeak testu, irudi, estekak eta abar libreki gehitzeko.

Bloke horietako batean nonahi ikusteko moduko dokumentuak (hala nola heldutasun ereduak eskatzen dituenak) esteka ditzakegu, hala nola urteko plana, programazioak, protokoloak...

Esteka horiek egiteko HTML blokean dokumentuaren izena idatzi, hautatu eta esteka klikatu, estekaren URL koadroaren eskuineko ikonoan klikatu eta bertan arakatu eta igo dagokion dokumentua.
Dokumentu asko estekatu behar baditugu jar dezakegu lotura Google Driven edo Alfrescon  konpartitutako karpeta bati (EAEko ikastetxe publikoek eskuragarri dute edukiera handiko Alfresco gune bat).


d- zerbitzuei estekak

Komeni da ikastaro honetan biltzea esteken bidez irakasleek behar izaten dituzten zerbitzu gehienak. Nik adibidezko gune honetan zerbitzu hauek estekatu ditut:

• notak eta faltak hezkuntzako aplikazioa
• Matxuren partea (Google Form-en bidez egin daiteke).
• Matxuren segimendua (matxuren Google Form-ek sortzen duen kalkulu orria)

e- erreserbak eta zaintzak (booking system)

Erreserbak

Moodlek fitxaketa handia egin du: software libreko zerbitzari-bezero motako Meeting Room Booking System (MRBS) aplikazioa. Software libreko bi zerbitzuen sinbiosi ederra.

Erreserba sistema hau gehituko dugu booking system blokearen bidez.

Bloke hau EAEko eskola publikoen Moodlen aktibatuta dago. Besteetan plugin baten bidez instala daiteke.
 
Moodle gunearen kudeatzaileak gestionatzen du ikastetxean erreserba daitezkeen baliabide motak (gelak, gailuak...) eta kategoria bakoitzean zer elementu dauden. Erreserbarako saioen ordutegia moldatu nahi baduzu EAEko ikastetxe publikoetan CAUra eskatu behar zaio (aukerak: 1.saioa, 9:00 orduka, ordu erdika...).

Erne!! Erreserba sistema irakasleek soilik ikusten dute. Ikastaro honetan irakasleek ikasle rola izanik erreserba sistema ikusi ahal izateko guneko kudeatzaileak ikastetxeko irakasleei MRBS Editor rol globala esleitu behar dizkie (Guneko kudeaketa> Erabiltzaileak> Baimenak> Rol globalak esleitu eta bertan MRBS Editor rola eman ikastetxeko irakasleei). Rol globalen artean MRBS Editor rol globala ikusteko baimena EAEko ikastetxe publikoek CAUri eskatu behar diote.

Irakasleak gela edo baliabide bat erreserbatzeko zerbitzuan klikatu baliabide multzoa hautatu eta egutegi moduan ikusten dute erreserba sistema (eguna, astea edo hilabete ikuspegian). Baliabidea eta unea hautatu eta fitxa bat betez erreserba egiten dute (errepikatzen diren erreserbak ere egin daitezke, ikasturte osokoak barne).

Erreserba sistema. Hilabete ikuspegia.

Zaintzak

Baliabideen erreserbarako erabiltzeaz gain zaintza sistema moduan ere erabil daiteke. Horretarako Zaintzak izeneko baliabide mota sortuko du kudeatzaileak eta bertan talde bakoitza izango da elementu bat. Zaintzak utzi behar dituen irakasleak etxetik marka ditzake utziko dituen zaintzak eta deskribapenetan zehatz ditzake ikasleen egin behar dituzten lanak.

Egunean zehar zaintzako irakasleek kontsultatuko dute zer zaintzak dauden eta bakoitzean ikasleek zer lanak egin behar dituzten.

Norbaitek (atezainak?) ardura hartu behar du azken unean edo bidean gertatutako gora-beherek sortutako zaintzak sartzen.


d- deialdiak 

Ikastaroaren erdiko panela erreserbatu dezakegu zuzendaritzak bilera eta ekitaldien deialdiak egiteko: klaustro, batzorde pedagogiko, prestakuntza saioak, hitzaldiak...

Deialdi bakoitzak "gai" bat har dezake eta gai horretan bildu daitezke gai-proposamenak, deialdia bera gai-ordenarekin, deialdirako behar diren dokumentuak eta akta. Gaiak beheko aldean sortzen dira eta komeni da goraino igotzea blog baten antzera funtzionatzeko, alegia berrienak goian ordena kronologikoan.

Deialdien prozedura hau izan daiteke: Deialdia orria formatuarekin egin daiteke eta bertan bileraren tokia, ordua eta gai-ordena zehaztu daitezke, ondoren haren edukia kopiatu eta goiko Berriak eta jakinarazpenak erabiliz zabalduko dugu irakasleen artean eta egutegian ekitaldia sortuko dugu eta  ekitaldiaren deskripzioan gai-ordena itsatsiko dugu. Deialdiaren gai-ordenaren aurretik jartzen ahal dugu proposamenak biltzeko wiki bat edota jarrerak jasotzeko inkesta bat. Deialdiarekin batera bilerarako behar diren dokumentuak gehituko ditugu. Bileran bertan edo ondoren haren akta gehituko dugu orria formatuan.



Irakasleen gune posible bat deskribatu dut hemen baina sistema bera erabili daiteke beste kolektiborentzat, hala nola gurasoentzat edo eskola kontseiluko partaideentzat.

Nahi baduzu bisitari gisa sar zaitezke probarako prestatu dudan ikastaro honetan.

(MoodleMoot Euskadi 2016 jardunaldian aurkeztua P3 petxakutxa)