Eskola 2.0 irakasleen ekipoak eta Linux

Mezu hau  EAEko Eskola 2.0 programako institutuetako Premia edo IKT arduradunentzat dago pentsatua.

Lehengoan ikasleen Toshiba gorrien erabilera hobetzeko aholku batzuk eman nituen eta oraingoan administrazioak irakasleen erabilerarako hornitu dituen Acer TravelMate ekipoez arituko naiz.


Beste arazo larria dute ekipo hauek Ubuntun: softwarea klonatuta dago eta halakoetan ezinbestekoa da ekipoari izena aldatzea sarean gatazkarik sor ez dadin, denak izen berarekin -eskola20TM- sar ez daitezen. Administrazioak hori badaki baina badirudi batzuek "Linux gaizki dabil, arazoak ematen ditu" bilatzen dutela. Beraz guk jarri beharko diegu ekipo bakoitzari bere izena. Horrela egin daiteke: terminal batean idatzi:

sudo gedit /etc/hostname

idatzi ekipoaren izena (komeni da Windosen duenaren antzekoa baina berbera ez izatea, hala nola SKL 000000). Gorde eta ondoren:

sudo gedit /etc/hosts

eta  bertan agertzen den testuan horrela utzi:
127.0.0.1 localhost
127.0.1.1 zure_ekipoaren_izena
Gorde eta kito.

Eskola20 erabiltzailearen interfazea euskaraz jarri (irakasleok euskaraz ederki moldatzen gara eta). Horretarako egin Sistema > Administrazioa > Hizkuntza sostengua eta zerrendan euskara bilatu, hautatu eta zerrendako lehenengo postura eraman herrestan (animazio honetan bezala baina euskararekin). Aplikatu sisteman zehar markatu. Saioa berrabiarazi eta, eskatzen duenean, karpeten izenak berritu. Komeni da hau egitea hurrengo puntuari ekin baino lehen, bestela Smart gazteleraz instalatuko da.

Ekipo hauek Ubuntun erabiltzeko dakarren Smart Driver eta Notebook gaizki instalatuta daude eta arbelek ez dute ekipoa ezagutzen. CAU jakinaren gainean dago baina ez dut uste irtenbide orokorra emango dionik. Edozein modutan Indra-ri intzidentzia emanez gero teknikoa bidaliko dute okerreko instalazioak kentzeko eta ondo instalatzeko.
Zu zeuk egin nahi baduzu Synaptic-en sartu eta smart hitzez hasten diren aplikazioak desinstalatu, ondoren instalazioa egiteko segi jarraibide hauek. Instalatu eta gero Notebook ireki eta aplikazioa balidatzea komeni da.
Wifia instaladoreek ondo konfiguratuta utzi dute.


Hemendik aurrera norbere gustuko aldaketatxoak. Nik egiten dut:

Adminpremialocal sortu. Ekipo hauek prestatu dituzte irakasleak eskola20 erabiltzailearekin sar daitezen. Erabiltzaile hau administratzailea da -instalazioak egin ditzake, sudo aginduak eman...- baina administrazio-tresnak paneletik eta aplikazioetatik ezkutatu dizkiote. Ezarpen hauek aldatu beharrean nik adminpremialocal administratzailea sortu dut; horretarako egin Sistema > Administrazioa > Erabiltzaile eta taldeak > Gehitu erabiltzailea eta gero aldatu erabiltzaile mota eta jarri administratzailea.


Instalazioak.  Lehen esan bezala oinarrizko software guztia daukate ekipoek -marrazketa teknikoa ezik-. Dena den orain da unea faltan duguna instalatzeko. Nik instalatuko dudana jarriko dut; ezin azaldu banan banan zergatik. Norberak ikusiko du zer kendu eta zer jarri. Terminalean:

sudo apt-get  install gthumb fotowall ktouch okular compizconfig-settings-manager fbreader shutter gnome-gmail pykaraoke

LibreCAD ez dago errepositorioetan, beraz, behar baduzu terminalean jarri:

sudo add-apt-repository ppa:librecad-dev/librecad-stable

sudo apt-get install librecad

Sistemaren ezarpenak aldatu: paneleko itzaltzeko botoian klika > Sistemaren ezarpenak >
Touchpad-ean bi hatzez. Hardwarea > Sagua eta Touchpad-a fitxan > Bi hatzeko korritzea aktibatu eta itxi. Horrela touchpadean gora eta bera, urbildu eta urrundu erraz egingo dugu.
Interfaze klasikoa Unityren ordez. ...bertan zaudela Hautatu atalean Ubuntu-ren ordez Ubuntu Clásico eta itxi. Horrek Ubunturen itxura klasikoa lehenesten du.

Gnomeren ezarpenak
Irakasle guztiek profil bera erabili behar badute -eskola20- bere panela blokeatzea komeni da; terminalean:

gconf-editor /apps/panel/global/locked_down 

eta aktibatu locked down. Itxi.

Saioaren blokeoa desaktibatzea. Segurtasunagatik aktibitaterik gabe minutu batzuk pasata saioa blokeatzen da. Hori ekiditeko terminalean:

gconf-editor  /apps/gnome-screensaver/lock enabled

eta desaktibatu lock enabled. Itxi.

Efektu grafikoen ezarpenak
Terminalean:

ccsm

eta konfigurazio aukeretan honako hauek aktibatu: 
Erabilerreztasunetan: negative (Super+M) eta Zoom Desktop (Super+Gurpila)
Efektuetan: Dardara duten leihoak
Leiho kudeaketan: Shift Switcher (Super+Tab)

Desinstalazioak. Arrazoi ezberdinengatik. Zuk ikusi. Terminalean:

sudo apt-get remove --purge shotwell pitivi picasa klavaro avidemux gwibber ubuntuone-client evolution

Softwarearen eguneratzea
Terminalean:

sudo apt-get update

sudo apt-get upgrade

GPSBabel GPS fitxategien konbertsorea

GPS formatu pila bat dago eta egia bada ere gpx formatua estandar bezala nahiko onartua dagoela badira hainbat aplikazio onartzen ez dutenak (nirea esate baterako). Horregatik aritu naiz konbertsore bat bilatzen eta Ubuntuko Gebabel nahiko ondo badabil ere beste bat probatu dut: GPSBabel eta gustatu zait.
Web-zerbitzu bezala ere badabil www.gpsvisualizer.com helbidean baina aplikazioak aukera gehiago ditu eta hobeto dabil. Windows, Mac eta Linuxerako bertsioak ditu.

Nola instalatu Ubuntun:
Terminala ireki eta hurrenez hurren exekuta itzazu:

sudo apt-get install gpsbabel

sudo apt-get install gpsbabel-gui

ondoren egin eskuin klik Aplikazioak atalean eta Editatu elementuak, Gehigarriak atalean hauta elementu berria eta zehaztu Izena: GPSBabel, Komandoa: /usr/bin/gpsbabelfe

Orain hautatu jatorrizko fitxategia, zehaztu bere formatu eta zein formatura eta zein izenarekin bihurtu nahi duzu, aplikatu eta jatorrizkoa dagoen karpeta berean azalduko da berria.

Bideotik animaziora

Linuxen bada era erraz bat bideotik gif animatura pasatzeko. Zertarako? batez ere web orri batean edo aurkezpen batean bideo edo bideo zati bat irudi animatu bezala ikusi ahal izateko etengabeko sekuentzian eta flash player edo bestelako erreproduzigailurik gabe.

Bideo batetik abiatuta sortutako gif animatua

Nola egiten da?
Lehenik eta behin terminaletik kontrolatzen den Mplayer aplikazioa behar dugu. Ubuntu software biltegitik instalatuko dugu edo terminaletik:

sudo apt-get install mplayer

Behin instalatuta konbertsioari ekingo diogu agindu honen bidez (kopiatu eta termalean itsatsi saguaren gurpilean klikatuta):

mplayer BIDEOA -ss HASIERA -endpos BUKAERA -vo gif89a:fps=FOTOGRAMAK:output=IRTEERA -vf scale=ZABALERA:ALTUERA -nosound

Non:
BIDEOA konbertitu nahi dugun bideo fitxategia da.
HASIERA zein segundotik konbertitu nahi dugu:  mm:ss
BUKAERA zein segundo arte konbertitu nahi dugu  mm:ss
FOTOGRAMAK animazioak segundoko izango dituen irudiak. Gif animatuetan lau aski izan daiteke.
IRTEERA helburu-fitxategiaren izena. Deus jartzen ez baduzu zure karpeta nagusian out.giff izenarekin agertuko da.
ZABALERA eta ALTUERA animazioaren neurriak pixeletan.

Terminala erabili gabe posible da python-en egindako GUI edo komandoarentzako interfaze grafikoa jaitsi eta modu grafikoan egitea prozesua.

 Video2gif izena du eta klik eginez deskarga dezakezu euskaraz edo ingelesez. Nahi duzun karpetan gorde, bi klik egin erauzi edo deskonprimitzeko eta klik bikoitza eginez martxan jarriko da. Aplikazioa ixteak adierazten du prozesua bukatu dela. Emaitza jatorrizko bideoa dagoen karpetan agertuko da. Komeni da izena aldatu .gif luzapena jartzeko, izan ere emaitza gif animatu bat da eta Windowsen ikusi ahal izateko gif luzapena eduki behar du.

Onartzen dituen bideo-formatoak: asf, avi, bfi, caf, flv, mkv, webm, mpeg, mpg, ogg, ogv eta mp4.

Oharra
Interfaze grafikoan neurriak jartzea ez du merezi ez baitu aldatzen, bai ordea terminaleko aginduarekin.


Informazio-iturria: el atareado

Firefox Image Resizer

Firefoxen gehigarri honen bidez edozein web handiago edo txikiago ikus dezakezu.

Hemendik instala daiteke.

Web orriko irudia handiagoa ikusteko egin ezker-klik eta arrastatu eskuinerantz. Hasierako tamainan ikusteko egin eskuin-klik.
Txikiago ikusteko ezker-klik eta arrastatu ezkerrerantz.


Beste hainbat gehigarri interesgarri.

Ubuntu: Toshiba Satellite Pro

Eramangarri modelo honetan wifia ez du funtzionatzen Linux 2.6.36 kernela baino zaharragoetan. Beraz Ubuntu erabiltzen baduzu 11.04 bertsioa (Natty) edo berriagoa beharko duzu wifia erabili ahal izateko.

Ubuntu: nola bertsioberritu LibreOffice 3.5-era

The Document Foundation-ek LibreOffice bulego paketearen 3.5 bertsioa aurkeztu du.
Abiatzea arintzeko egindako kode-garbiketa aparte utzita erabiltzaileari begira berrikuntzarik nabarmenenak hauek dira:

Writer

• Ingeleserako gramatika-zuzentzaile berria.
• Hobekuntzak tipografian.
• Hitz kontagailu berria.
• Goiburu, orri-oina eta orrialde jauzi berriak
• DocX-ren komentarioak inportatzen ditu.
• Linux Libertine tipografiaren gestio hobetua.

Impress/Draw

• PPT/PPTXren Shapes eta Smart Art-en inportazioetan hobekuntzak.
• Multimedia eta paleten kaptsulatua.
• Microsoft Visioko irudiak inportatzeko aukera.
• Marrazteko paletan linea bukaera berriak.

Calc

• 10.000 arteko orriak.
• Datuak lerro anitzetan sartzeko era berria.
• Beste pakete ofimatikoen fitxategien inportazioan hobekuntzak.
• Datuen iragazkirako leihoaren diseinu berria.

Math

• Hobekuntzak docx-en formulen inportazio-esportazioan.
• Jokuen teoriarako ikur berriak.

Base

• PostgreSQLrako kontrolatzaile natiboa.

Berrikuntzen berri zehatza hemen
Berrikuntzen nagusien bilduma-orria pdf-n.


Instalatzeko hoberena da libreofficen PPA biltegia iturrietan  jartzea eta itxarotea egun batzuk biltegian jarri arte. Terminalean:

sudo add-apt-repository ppa:libreoffice/ppa

sudo apt-get update

Windows edo Mac-en instalatzeko begira hemen.
Ubuntun OpenOfficetik LibreOfficera pasa nahi baduzu kontsulta ezazu mezu hau.