2023/07/26

Freeplane: adimen-mapak egiteko aplikazio libre eta euskalduna

 GNU/Linux-en nahi baino aplikazio gutxiago dago eskemak eta adimen-mapak egiteko aplikazioen artean, eta gehienak hanka motz: Freemind zahartua, Xmind pagoko bertsioa eskatzen du edozein gauzatarako, Minder garatu aurretik abandonatua, Edrawmind, Mindmester eta Mindomo pribatiboak. Panorama honetan Freeplane da, nire ustez, dagoen aukerarik interesgarriena.

Freeplane aukera asko eskaintzen ditu:

  • Nodoei ikonoak, irudiak, estekak edo testu aberatseko oharrak (buletak, taulak...) erantsi.
  • Mapa batzuk eduki daitezke irekita fitxa desberdinetan.
  • Nodoen diseinuak, estiloak, ertzak, atzeko planoak, letra motak... eskuineko paneletik erraz edita daitezke.
  • Formatu askotara esporta daiteke -ur markarik gabe-. Bereziki interesgarria htlm klikagarria. 
  • Taldekatzeko hodeiak egin daiteke eta lotura testuekin. Horiek kontzeptu mapak egiteko baliatu daitezke.
  • Latex formatuko formulak onartzen ditu.
  • Zereginak, egutegia, aurkezpenak, iragazkiak eta beste eginbide asko (gehiegi agian).

Bere ezaugarrien artean hauek nabarmendu daitezke:

  • %100ean euskaraz dago.
  • Javan idatzita dago, beraz, Linux, MacOS eta Windowsen dabil.
  • Guztiz pertsonalizagarria: itxurak, pluginak...

 

Instalazioa

 Plataforma nagusiko bertsioak ditu eta Sourceforge-tik deskargatu daitezke instalatzeko.

Aipatu behar da Debian, Ubuntu, Minten kasuan, bereziki inportantea dela Sourceforge-tik deskargatutako bertsioa instalatzea, izan ere, sudo apt install freeplane komandoa erabilita 1.07 bertsio zaharra instalatzen da eta Sourceforgetik 1.11 bertsioa instalatzen da, eta alde ederra dago interfaze eta erabilgarritasunari dagokionez. Besteak beste, nodo berri bat sortzeko Tab eta Sartu erabiltzen dira, hurrenez hurren, hurrengo maila edo maila berean egiteko.


Aplikazioaren webgunea: https://docs.freeplane.org/

Beste aplikazio interesgarriak GNU/Linux


2023/07/02

Bidankozeko Mariano Mendigatxa Resurrección Mª Azkueri gutunak (1902-1916) epub formatuan

 Vidangoz.com webgunetik ekarria:

Mariano Saturnino Mendigatxa Ornat (1832-1918)

Mariano Mendigatxa Louis-Lucien Bonaparte printzearen laguntzailea izan zen Erronkariko Uskararen ikerketan. Bidankozen jaioa eta nekazaria ogibidez, hizkuntzarekiko berezko trebezia zuen. Herriko eskolarena bestelako formakuntzarik ez izan arren, oso ongi hitz egiten zuen uskaraz eta idazteko eta bere ama-hizkuntzera itzulpenak egiteko erraztasuna zuen. Horrela egin zuen “Salmo quincuagésimo“rekin eta “Orreaga” baladarekin. Azken hau Arturo Kanpionentzat itzuli zuen eta 1878an Euskara Aldizkarian argitaratu zen ( 74. eta 75. orrialdeak).

25 urte zituenean Bonaparte ezagutu zuen, euskararen lurraldera honek egin zuen 3. bidaian Bidankozera iritsi zenean. 1867am, printzeak gerora bere laguntzaile izango zirenei deitu zien Donibane Lohitzunera. Hara joan zen Mendigatxa mando baten gainean. Bonaparte hil ondoren, bidankoztarrak Resurreccion Maria Azkue ikerlariarekin jarri zen harremanetan, eta berarekin lanean ibili ze 1902tik 1916ra, garai horretan hainbat eskutitza helaraziz, non beste kontuen artean, hainbat ipuin, esaera-zahar eta abesti aurki ditzakegu, balio kalkulaezineko lekukotasunak izanik. Eskutitzetan Bidankozeko bizimodu, istorio, legenda eta ohituren berri ematen du.

Erronkarierazko bere eskutitzak “Fontes Linguae Vasconum” aldizkariko 43. zenbakian, Jose Estornes Lasak itzulita 1984an argitaratu ziren, eta aurretik “Euskara” aldizkarian Alfonso Irigoyenek en 1957an eta Faustino de Zeriok 1961ean.

 Fontes Linguae Vasconum-en loturan gutunak PDF formatuan daude. Liburu digitalean hobeto irakurri ahal izateko EPUB formatura bihurtu ditut. Deskargatzeko:

Mariano Mendigatxa Azkueri gutunak 1902-1916.epub

2023/06/19

2023-2024 ikasturteko egutegia

 Datorren ikasturtearen plangintza egiteko lagungarri izan daitekeelakoan hona hemen 2023-2024 ikasturteko egutegia LibreOfficeko kalkulu orriaren formatuan:



Lehenengo orrian ikasturte osoa ikus daiteke itxura honekin:
 


eta hurrengoetan hilabetez hilabetekoak zuen aurreikuspenen zain horrelako tankeran:


 

2023/06/08

Organic Maps aplikazioak orain GPX arrastoak onartzen ditu.

 Organic Maps Google Maps eta MapsMe-ren ordezko libre eta euskaldunak 2023ko ekainak 6ko eguneraketan GPX, arrastoak, bide-puntu eta interesguneak inportatzeko formatua onartzen du. Orain arte KML, KMZ soilik onartzen zituen.

GPX datuak inportatzeko  Internetetik deskargatzen badituzu Organic Maps-ekin irekitzeko aukera agertuko zaizu. Berdin GPX fitxategi batean mugikorrean klik egitean.


Argitalpen honetan beste aldaketa nabarmen batzuk:

• OpenStreetMap datu berriak 2023ko ekainaren 2tik aurrera
• GPX inportazio euskarria
• Laster-marken zerrendak desagertzen zirela konpondu zen karaktere okerrak laster-marken izenean edo deskribapenean gordetzen zirenean
• Autoen eta bizikletaren bideratzea hobetu

Android:
• OSM aldaketak kargatzea eragozten zuen akatsa konpondu da bateriarekin
• MRGS eta UTM koordenatuen laguntza (sakatu koordenatuak aldatzeko)
• Orain iparrorratzak giroskopiorik gabeko gailuetan funtzionatzen du
• Saihestu klikak nabigazio moduaren goiburuaren eta bideratze menuaren bidez
• Galdutako Wikipediako deskribapenak konpondu dira
• TTS (Text-To-Speech) ahotsaren abiadura murriztu da
• KML, KMZ eta GPX inportazio jakinarazpenak funtzionatzen ez duten jakinarazpenak konpondu ditu

iOS:
• Lan egiten ez duten portugesa (Brasil) eta gaztelania (Mexiko) ahots bidezko jarraibideen hizkuntzak konpondu dira
• KML, KMZ eta GPX inportazioen hutsegiteen konponketa
• Fitxategi beraren errepikatutako inportazioak konpondu dira

Estiloak:
• Funikularraren ikono finkoa
• Basamortuko kolorea aldatu da modu ilunean
• Gehitu da Fish Pass
• Parcel Locker ikono berria
• Iparraldeko Municheko metro geltokirako ikono finkoa

Itzulpenak:
• Ordutegi hautatzeko itzulpenak
Euskara, bielorrusiera, britainiarra, ingelesa eta ukrainerako itzulpenak zuzendu ditu

Aplikazioa instalatu edo eguneratu nahi baduzu hemen duzu Androiderako

ekaineko bertsioa

 

2023/06/03

luberri_22.04.2 bertsio berria prest dago

 

Luberri Linux hezkuntzarako distribuzioak bertsio berria kaleratu du: 22.01.2 eta zuzenketa eta hobekuntza batzuk egiteaz gain sistema eta aplikazioen eguneraketak ditu.

Aldaketa nagusien berri ikus dezakezu bertsioen berrikuntzen orrian.

Deskargatzeko eskuin paneleko Luberri instalazioan klikatu edo LuberriLinux.eus-en deskarga orrian.

2023/05/16

Organic Maps kale, mendi eta errepidetako mapak euskaraz eta libre mugikorrean

 Organic Maps mugikorrean edo tabletan (Android, iOS...) OpenStreetMaps-en (OSM-en) mapak ikusteko eta erabiltzeko aplikazio libre eta euskaldun interesgarria da.

Ezaugarri orokorrak:

  • Interneteko konexiorik gabe funtzionatzen du. Mapak deskargatzen dira OSMtik doan eta mugarik gabe. Mapek ez dute askorik pisatzen eta, ezarpenetan zehaztuta, SD txartelean gorde daitezke. Arinak bai baina datuz ondo hornituak: interesguneetan klikatu, beheko barra goratu eta interesgunearen informazioa agertzen da: webgunea, telefonoa, ordutegiak eta Wikipedia informazioa ingelesez. Hau dena konexiorik gabe eta segituan.
  • Bilaketak ere konexiorik gabe egiten ditu, kale edo terminoaren bidez zein kategoriaren bidez: jatetxe, janari-denda, gasolindegia... 
  • Tokia zehaztuta handik edo horra joateko ibilbidea kalkulatzen du ibilgailuz, oinez zein bizikletaz, eta bidearen maldaren profila erakusten du. Tarteko hiru puntu edo geldiune zehaztu daitezke. Garraio publikoa oraindik ez du eskaintzen. Ahots argibideak ingelesez ematen ditu (euskarazko TTS erabiltzen ez dut asmatu). Metroen lineak erakusten ahal ditu geruza baten bidez.
  • Mendian oso ondo dabil. Oinez egiteko mendiko zidorrak proposatzen ditu (OSMri esker) eta mapari sestra kurbak erakusteko agintzen ahal zaio. Hori bai etengabe birkalkulatzen du bidea, beraz, ibilbide zehatz bat egin nahi badugu hobe Wikiloc edo antzeko gunetik deskargatu eta ireki KML edo GPX formatuan. Leku-markak sortu eta esportatu daitezke, arrastoak momentuz soilik iOSen.
  • Oso arina izanik ere, eraikinen 3Dtan eta perspektiban ikusten dira. Arina izanik oso bateria kontsumo txikia du.
  • Software librekoa da eta, horregatik, euskaraz funtzionatzen du.
  • Eta horregatik ere zaintzen du erabiltzailearen pribatutasuna. Ez da erregistratu behar, ez du daturik zurrupatzen eta ez du publizitaterik.
     

Hainbat pantaila argazki:

Toki bat sakatuta eskaintzen dituen aukerak

 
Ibilbideak kalkulatzeko aukerak. Tarteko puntuak ere markatu daitezke.




Ezarpenak: egokiak eta ondo azalduta

Mendiko ibilbideak kargatu daitezke. Sestra marrek malden informazioa ematen dute.

Metroaren ibilbideak eta geltokiak geruza gisa ikus daitezke.

Kategorien bidezko bilaketek turismo, iturriak eta bestelako interesguneak erakusten dituzte.

Instalazioa


Behin instalatuta munduko eta zauden komunitateko mapa deskargatzea proposatuko dizu. Baldin eta SD txartela baduzu, maparik deskargatu aurretik ezarpenetan mapak SD txartelean gordetzeko esatea komeni da. Toki bat bilatzeko edo harako bidea erakusteko bertako barrutiko mapa deskargatu behar duzu. Komeni da wifia edo konexio ona duzun toki batean egitea. Behin mapak deskargatuta funtzionatzeko ez du konexiorik behar.

Erabilpen oharrak:

  • Pantailaren beheko aldeko hiru botoiak zuriak ditu eta ez dira ondo ikusten baina egon badaude.
  • Euskarazko testuetan akatsik antzemanez gero mezu honen iruzkinetan jartzen ahal duzu abisua eta saiatuko naiz zuzentzen.

 

Konklusioa:

Aplikazio pribatiboen aldean (Organic Maps MapsMe-ren fork edo aldaera bat da) oso arina da eta ez du aztarnaririk ez publizitaterik. Osorik euskaraz dago.

Mapen aplikazio libre nagusia den OsmAnd-en aldean Organic Maps arinagoa da, interfazea atseginagoa du eta, funtzionalitate gutxiago izanik, nagusiak baditu eta errazagoa da erabiltzen.

Autoan erabiltzeko nik Waze pribatiboa segituko dut erabiltzen, besteak beste euskaraz ematen dituelako ahots argibideak. 


Aplikazioaren webgunea (euskaraz)

https://organicmaps.app/eu/ 

 

Ikusi Librezalen Androiderako euskaraz dauden beste hainbat aplikazio.