Linux fisikan eta mekanikan jolasteko

Grabitate eta inertziaren indarrekin hasiko gara jolasten.  Horretarako sormena eta buru-argitasuna lantzen duten bi dimentsiotako jolas-simuladoreak erabiliko ditugu.

Sinplenetik hasiko gara: Numpthy Physics  (Crayon Physics aplikazioaren ordezkoa kode irekian). Jolas honetan jokalariak bola batez izarra jotzea lortu behar du baina jokalariak ez du bolaren kontrol zuzena, forma desberdineko figurak sortuz (bolak, arranplak, palankak...) eta grabitatea eta inertziaren indarrez lortu behar du bola izarrera eramatea.

Numpthy Physics instalatzeko Ubunturen software-zentrotik egin dezakegu edo Debianen oinarritutako destribuzioa badugu honako hau itsatsita terminalean:
sudo apt-get install numptyphysics

Jokoen atalean agertuko da.

Pausu bat haratago joaten da Magic Pen. Web aplikazio honetan lehen aipatutako figuraz gain loturak eta ardatzak egin daitezke, bai eta figurak ezabatu ere.

Probatzeko helbidean klik egin eta aurrera:  http://www.physicsgames.net/game/Magic_Pen.html

Hauekin entrenatu ondoren prest egongo gara Phun aplikazioaren erronkari ekiteko.
Phun-en ingurunea bera konfiguratu daiteke: grabitatea bai ala ez eta zenbat, airea eta bere marruzkadura...
Aurrekoetan ikusitako  elementuez gain gurpil horzdunak, kateak, malgukiak... ditugu eskuragai eta elementu bakoitzaren ezaugarrien parametroak kontrolatu daitezke: masa, materiala, erakarpena. Baita objektuak likido bihurtu ere, fluidoen jokaera aztertu eta probezteko.

Phun Linuxen instalatzeko:
1- Deskargatu aplikazioa Sofpediatik.  Aukeratu 5 bertsioa eta zure sistemaren arabera 32 edo 64 biteko bertsioa.
2- tgz fitxategia deskonprimitu artxiboen-kudeatzaileaz nahi duzun karpetan. Nik Software karpeta sortu dut. Phun karpeta agertuko da.
3- Terminaletik aplikazioak behar dituen libreria pare bat  instalatuko dugu:
sudo apt-get install libpng3 libsdl-image1.2
 
4- Aplikazioa abiatzeko Phun karpetako Phun fitxategian bi klik egin eta kito. Nahi baduzu abiarazle bat sortzen ahal diozu.



Beste Hezkuntza aplikazioak ikusten ahal dituzu Luberriko software-bilduman.

OpenStreetMaps geruzak estreinatu ditu

OpenStreetMaps mapa irekia da, wiki moduan erakundeek eta jendeak datuak sartu eta osatu ditzakete: bideak, eraikinak, mendiak... Bestetik lizentzia librea duenez jendeak, erakundeek, enpresek, aplikazioek erabil dezakete bere jardunean.

Biltzen dituen datuak erritmo handian handitzen ari dira eta zenbait kasutan Bing Maps eta Google Maps baino informazio osoagoa eta eguneratuagoa ematen du.

Interfazea ez du sobera erakargarria baina orain horretan ere egin du aurrera: ezker

aldean geruzak kontrolatzeko aukera ematen duen ikonoa sartu dute:


Ikus dezagun Irungo mapa zati batean hiru dira aukera nagusiak: 

Estandarra edo kale-mapa arrunta

Bizikletakoa, txirrindulari eta mendizaleentzat egokia. Irungo bide-gorriak nabarmentzen dira eta mendian sestra-marrak eta zehaztasun handiagoa.

Garraioetakoa, bertan besteak beste trenbidek eta lineako busen ibilbideak nabarmentzen dira.

Proba ezazu: http://www.openstreetmap.org

Nola aktibatu USB abioa Asus UEFI BIOS duen ekipo batean

Ordenagailu ekoizleek Microsoften agindupean BIOS sistemak aldatzen ari dira Windows 8ren ordez sistema libre bat, edo Windows bertsio zahar bat, erabili nahi duenari aldaketa konplikatzeko. Hori da Asus-en kasua. BIOS berrietan abio-USBren detekzioa kenduta dago eta soilik disko gogorretik edo CD-DVD batetik abia daiteke. Horrek galarazten du live-USBak erabiltzea hau da saio batean ordenagailuko sistemaren ordez abioko USB-memoria batean dagoen Linux bat erabiltzea edota instalatzea (bereziki interesgarria instalazioak egiteko Remastersys erabiltzen duzuenontzat).

Ikus dezagun zer aldaketak egin behar diren BIOS horretan abio-USBak detekta dezan. BIOSean sartzeko, nik erabilitako ekipoan, F2 edo Supr egin behar da. Bestela F8 eginda abio aukerak agertzen dira; bertan ez da agertzen USBtik abiatzeko aukera baina bai BIOSean sartzekoa.

Irudian klik egin handiagoa ikusteko

Behin BIOSean sartuta interfaze sinplifikatua agertzen da eta bertako abio-aukeretan USBa ez da agertzen. Modo avanzado (F7) klikatuko dugu beheko barran.

Irudian klik egin handiagoa ikusteko

 Interfaze honetan 5 fitxa ageri dira. Arrancar fitxan sartuko gara. Bertan lehenengo itemean abio bizkorra (arranque rápido) desgaituko dugu. Ondoren CSM Modulo de compatibilidad zabalduko dugu eta bertan

Irudian klik egin handiagoa ikusteko

aukerak irudian agertzen diren moduan konfiguratuko dugu.

Aldaketak gordetzeko F10 egingo dugu. Onartu eta abioa martxan jartzen denean F8 eginda abio aukerak agertzen dira. Abio-USB sartuta badugu oraingoan abio-aukeren zerrendan agertuko da USBa.


OHARRA:
BIOSean ez egin aldaketarik beharrik gabe.
Proposatutako aldaketekin nahi zenuena ez baduzu lortzen beti duzu lehengoratzeko aukera BIOSean sartu eta F5 eginda fabrikanteak lehenetsitako baloreak berrezartzen baitira.

Google Drive euskaraz.

Luistxo Fernandezek zabaldu du berria: gaurtik aurrera Google Drive, lehengo Google Docs,  euskaraz dabil -gehiena, kalkulu-orria oraindik ez-.

Aurreko mezu batean komentatu nuen Gmail, Maps, Youtubez gain hainbat zerbitzu euskaraz ematen hasia zela, hala nola Blogger, Google+ eta profila. Urrats honekin nik esango nuke Google-k eskaintzen dituen zerbitzu nagusietatik Calendar dela euskaratzeke dagoen bakarra.

Dagoeneko bi online bulegoko aplikazio-multzoak: Google Drive eta Microsoft-en outlook-skydrive-Onedrive* jada euskaraz daude. *(2014ko otsailetik)

Lehen aipatu ditudan zerbitzu guztiak bezala, banaka jarri behar dira euskaraz eskuin aldeko gurpil horzdun itxura -egia esan lorea ematen du-  ikonoan klikatu eta configuración edo settings atalean klikatu,

Language atalean Euskara hautatu eta aldaketa gordetzeko save -gorde- klikatuko dugu.

Hortik aurrera fitxategi arakatzailea, testu prozesadorea, aurkezpenak, inprimakia eta marraztek tresna euskaraz ageriko zaigu.

Testu prozesadorea

Nola konbertitu bideoak multzoka Handbrake aplikazioan

Handbrake bideo-konbertsore interesgarria da. Jatorrizko bideo formatu arrunt gehienak onartzen baditu ere, ez du babestutako DVDak ripeatzen eta irteerako aukera gutxi ditu: mp4 eta mkv formatuak, h264, mpeg-4 eta theora-vp3 kodekak, baina abiadura handiz lan egiten du eta kalitate oneko konpresioak egiten ditu.
Software librea da eta sistema nagusi guztietarak bertsioa du.

Instalatzeko PPA bidez egiten da. Hurrenez hurren kopiatu eta terminalean itsatsi aginduok:

• sudo add-apt-repository ppa:stebbins/handbrake-snapshots
• sudo apt-get update
• sudo apt-get install handbrake-gtk

Karpeta baten bideo guztiak konbertitu nahi badugu horrela jokatu behar dugu:

1. Handbrake ireki eta irteerako karpeta, formatua, kodeka, bideo kalitatea... zehaztu.
2. File > Source klikatu eta karpeta hautatu. Instant batean eskaneatuko du karpeta.
3. Menu nagusian klikatu Queue > Add multiple > Select all denak nahi konbertitu nahi badituzu, bestela hautatu banan bana.
4. Menu nagusiaren azpiko menuan klikatu Queue eta bideo zerrenda azalduko da. Start-en iruki berdea zanpatu eta konbertsioaren segida abiatuko da.

Nola instalatu Interwrite markako arbel digitala Ubuntun

Gipuzkoako zenbait ikastetxeetan Diputazioaren laguntzaz duela zortzi bat urte eskuratutako GTCO CalComp hornitzailearen Interwrite Schoolboard izeneko arbel digital interaktiboak daude.

Hemen deskribatuko dut nola instalatu dudan Ubuntu 12.04 sisteman:

1. Einstruction software hornitzailearen web orriaren deskarga-guneko Linux-deskargen atalera joan, bertan WORKSPACE hautatu eta azken bertsioan klikatu (une honetan V6.1). Nik institutuan ez dut lortu ezta abiatzea ere baina etxean arazorik gabe deskargatuko da (Workspace_Installer.bin izena du eta 782MBko pisua). Pasa USB memoria batera eta eskolara eraman.
2. Arbela konektatuta duen ordenagailuan  Workspace_Installer.bin Mahaiganean kokatu.
3. Instalatzeko terminal bat ireki. Mahaiganera joan (cd Mahaigaina) eta scripta exekuta ezazu:                                                                                                              sudo sh Workspace_Installer.bin
4. Ekipoa berrabiarazi eta saioan sartzean gonbidatua ezik  erabiltzaile guztiek arbelaren pi entzungo dute interaktibitatea aktibatu delaren seinale eta goiko panelaren eskuin aldean Workspacearen ikurra agertuko da.
   Ikur horretan klikatuta hainbat aukera ageri dira: interesgarriena eInstruction Device Manager da, izan ere erakusten duen interfazean arbela kalibratzeko tresna dugu.
   
   
   
   
   
   Arbelean editatzeko Workspace aukera dugu baina erregistratu behar da eta funtzio hori betetzeko merezi du Open-Sankoré instalatzea librea eta hobea da-eta.